Được thành lập từ năm 2002, Vườn quốc gia U Minh Thượng có chức năng bảo tồn mẫu chuẩn quốc gia về hệ sinh thái rừng tràm úng phèn trên đất than bùn; bảo tồn đa dạng sinh học; góp phần duy trì sự cân bằng sinh thái, gia tăng độ che phủ rừng; đảm bảo an ninh môi trường và sự phát triển bền vững của đồng bằng sông Cửu Long.
Nội dung
Vườn Quốc gia U Minh Thượng nằm trên địa bàn hai xã Minh Thuận và An Minh Bắc (U Minh Thượng), có tổng diện tích tự nhiên hơn 8.500ha; trong đó, rừng đặc dụng trên 8.000ha, còn lại là rừng phòng hộ. Đây là một trong hai khu vực quan trọng của rừng đầm lầy than bùn còn lại ở Việt Nam, được công nhận là Vườn di sản ASEAN và khu bảo tồn đất ngập nước (khu Ramsar) đặc biệt quan trọng của Việt Nam và thế giới.
Hiện nay, vườn có 72 loài động, thực vật quý, hiếm được ghi nhận trong Sách Đỏ Việt Nam 2007 và Danh lục Đỏ IUCN 2012. Hệ động vật nơi đây rất phong phú với 32 loài thuộc 10 họ, 7 chi; 54 loài bò sát lưỡng cư (trong đó có 8 loài được liệt kê trong Sách Đỏ Việt Nam như trăn gấm, rắn cạp nong, rắn hổ mang, rắn hổ chuột, tắc kè...); 34 loài cá (trong đó có hai loài là cá trê trắng và cá thác lác được liệt kê trong Sách Đỏ Việt Nam; các loài tiêu biểu khác như cá lóc, cá lóc khổng lồ, cá rô, cá thòi lòi…).
Đồng chí Hoàng Văn Tuấn - Giám đốc Vườn quốc gia U Minh Thượng cho biết từ khi thành lập đến nay, với sự quan tâm của Chính phủ, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh, Vườn quốc gia U Minh Thượng đã đạt được kết quả tốt về bảo vệ rừng, bảo tồn giá trị đa dạng sinh học hệ sinh thái rừng tràm úng phèn trên đất than bùn, cũng như các giá trị văn hóa lịch sử hiện hữu. Bên cạnh đó, đơn vị còn thực hiện tốt các hoạt động nghiên cứu, tuyên truyền, giáo dục về bảo tồn, khai thác tiềm năng phát triển du lịch sinh thái, góp phần cùng chính quyền địa phương phát triển, ổn định đời sống người dân trong vùng. Tuy nhiên, những năm gần đây, nhất là từ sau đại dịch COVID-19 (năm 2022) đến nay, lượng du khách đến tham quan ngày càng thưa dần.
Năm 2023, vườn tiếp đón chưa đến 30.000 lượt khách (đạt 63% kế hoạch năm), doanh thu đạt 3 tỷ đồng. Nguyên nhân chính là cơ sở hạ tầng còn hạn chế, chưa có nguồn vốn đầu tư vào du lịch sinh thái, một số dịch vụ vui chơi, giải trí chưa phát triển, nguồn tài nguyên cá đồng ngày một suy giảm (dành cho khách đến trải nghiệm câu cá). Doanh thu từ du lịch còn ít nên việc tái đầu tư chưa tương xứng tiềm năng sẵn có. Bên cạnh đó, tại khu cứu hộ động vật hoang dã (nơi để du khách đến tham quan, tìm hiểu), một số chuồng nuôi chưa phù hợp với một số loài dẫn đến công tác cứu hộ chưa cao; trang thiết bị và dụng cụ phục vụ cho công tác điều trị và tiếp nhận còn hạn chế…
Theo đồng chí Hoàng Văn Tuấn, Vườn quốc gia U Minh Thượng được xem là một trong những điểm đến của du khách ở đồng bằng sông Cửu Long, TP. Hồ Chí Minh và một số tỉnh, thành phố miền Trung, miền Bắc với lượng du khách đến tham quan ở thời điểm bình thường trước năm 2021, bình quân gần 50.000 lượt/năm. Để vực dậy khu du lịch sinh thái của Vườn quốc gia U Minh Thượng, trước hết, cần đầu tư kinh phí để xây dựng hệ thống chuồng trại, khu điều trị và chăm sóc động vật để đáp ứng yêu cầu tiếp nhận chăm sóc và nuôi dưỡng động vật hoang dã. Tỉnh cần quan tâm đầu tư về hạ tầng phục vụ du lịch sinh thái nhằm đáp ứng yêu cầu của du khách gắn với khai thác du lịch bền vững, an toàn, thân thiện môi trường; có chế độ, chính sách cho lực lượng chuyên trách bảo vệ rừng phù hợp.../.
Tin: Lê Sen