Bài học "Những Điều Chúng Ta Có Thể Và Không Thể Kiểm Soát" của Epictetus nhấn mạnh rằng hạnh phúc phụ thuộc vào việc phân biệt rõ giữa những gì nằm trong tầm kiểm soát của chúng ta (ý nghĩ, hành động) và những gì nằm ngoài tầm kiểm soát (ý kiến, sự kiện bên ngoài).
1. Giới thiệu về Epictetus
Epictetus (50 - 135)
2. Nội dung của đoạn trích dẫn
Đoạn trích dẫn: “Một số thứ nằm trong tầm kiểm soát của ta, nhưng một số khác thì không. Ta kiểm soát quan điểm, lựa chọn, mong muốn, ác cảm của mình, và nói một cách dễ hiểu là mọi việc ta làm. Ta không kiểm soát được cơ thể, tài sản, danh tiếng, địa vị của mình hay mọi thứ không phải do ta làm. Hơn nữa, những gì nằm trong tầm kiểm soát của ta về bản chất là tự do, không bị cản lối và ngăn trở, trong khi những thứ không nằm trong tầm kiểm soát của ta thì yếu ớt, phụ thuộc, có thể bị cản trở và không thuộc về ta”
Epictetus phân biệt giữa những thứ có thể kiểm soát và không thể kiểm soát và tự do trong những gì ta kiểm soát đó là.
3. Kiểm soát suy nghĩ về các sự kiện ngoại sinh
Epictetus nhấn mạnh rằng:
- Chúng ta không thể kiểm soát tình huống xảy ra, nhưng có thể kiểm soát cách nhìn nhận và đánh giá sự kiện
- Quan điểm cá nhân quyết định sự kiện đó là tốt hay xấu, công bằng hay bất công.
4. Tập trung vào bên trong
Epictetus khẳng định rằng:
- Tất cả những gì thực sự sở hữu là tâm trí và cách bạn sử dụng nó.
- Thay vì cố gắng kiểm soát bên ngoài, hãy hướng vào nội tại để hiểu rõ và thích nghi tốt hơn với thế giới.
