Khi tôi lần đầu biết đến Grok – chatbot AI của X (Twitter), tôi khá phấn khích. Nó có tính cách hài hước, phản hồi nhanh và luôn tỏ ra “biết mọi thứ”. Tôi đã nghĩ rằng mình vừa tìm thấy một người bạn ảo thông minh, có thể giúp tôi tra cứu, học hỏi, và thậm chí cập nhật tin tức nóng hổi mỗi ngày.
Thế nhưng, sau vài tuần dùng liên tục, tôi nhận ra rằng cảm giác “nó biết hết” là một cái bẫy ngọt ngào. Grok không thực sự hiểu, mà chỉ diễn giải lại thông tin từ mạng xã hội X, nơi có cả nguồn đáng tin lẫn nguồn sai lệch.
1.Những sai lầm thường gặp khi dùng Grok
Thú thật, khi mới dùng Grok, tôi có cảm giác như đang nói chuyện với một người thật – thông minh, tự tin và khá “mặn”. Chính vì vậy mà tôi đặt niềm tin quá nhiều vào câu trả lời của nó, đến mức không còn đặt câu hỏi phản biện. Và chính lúc đó, tôi bắt đầu mắc sai lầm.
Dưới đây là những sai lầm phổ biến nhất mà tôi (và rất nhiều người dùng khác) đã trải qua trong hành trình làm quen với Grok.
- Tin Grok 100% mà không kiểm chứng.
Tôi từng tin rằng “nếu Grok nói thì chắc chắn đúng”. Lý do đơn giản: nó trích từ nền tảng X, nơi mọi người đang bàn luận thật sự. Nhưng sự thật là Grok không có khả năng phân biệt đúng – sai, nó chỉ tổng hợp và diễn giải lại. Nếu nguồn ban đầu sai, Grok vẫn có thể lặp lại cái sai đó bằng một cách nghe cực kỳ thuyết phục.
→ Bài học:AI nói tự tin không có nghĩa là AI đúng. - Xem Grok như công cụ tra cứu thay vì công cụ đối thoại.
Lúc đầu, tôi dùng Grok như một “Google biết nói”: gõ câu hỏi và chờ câu trả lời. Nhưng càng về sau, tôi nhận ra Grok không mạnh ở việc cung cấp dữ kiện, mà mạnh ở khả năng đối thoại và phản biện.
Khi tôi bắt đầu trò chuyện với Grok theo kiểu: “Nếu tôi là startup nhỏ, bạn nghĩ tôi nên ứng dụng AI vào đâu trước?”, thì phản hồi của nó sâu sắc, hài hước và gợi mở hơn hẳn.
→ Bài học:Hãy xem Grok như người bạn thảo luận, không phải từ điển sống. - Bỏ qua ngữ cảnh và thời điểm của thông tin.
Có lần Grok cho tôi một “tin tài chính nóng” – tôi chia sẻ lại với bạn bè, ai cũng bất ngờ. Chỉ đến khi kiểm tra kỹ, tôi mới phát hiện đó là bài viết từ 3 tháng trước.
Grok cập nhật dữ liệu từ X, nhưng nó không luôn nói rõ thời điểm bài đăng. Điều này cực kỳ nguy hiểm nếu bạn dùng nó để tham khảo tin tức, đầu tư, hay ra quyết định nhanh.
→ Bài học:Thông tin đúng ở thời điểm sai vẫn là thông tin sai. - Tin vào cảm giác “nói có lý”.
Grok diễn đạt rất lưu loát và hợp lý, khiến tôi nhiều lần nghĩ: “Nó nói hay thế này thì chắc đúng rồi.” Nhưng thật ra, cách diễn đạt trôi chảy không đồng nghĩa với độ chính xác.AI có thể “bịa hợp lý” – và nếu bạn không tỉnh táo, bạn sẽ dễ bị cuốn vào những câu trả lời nghe hợp lý nhưng thiếu căn cứ.
→ Bài học: Đừng để giọng văn tự tin khiến bạn mất cảnh giác.
2.Cách tôi đã dùng để kiểm chứng thông tin từ Grok
Sau vài lần bị “hố nặng” vì tin lời Grok, tôi nhận ra rằng AI không đáng sợ — chỉ đáng sợ khi ta tin nó quá mức. Tôi bắt đầu thay đổi cách sử dụng, không coi Grok là “người biết hết” nữa, mà xem nó như một công cụ gợi ý để tôi kiểm tra sâu hơn.
Dưới đây là những thói quen và nguyên tắc kiểm chứng thông tin mà tôi đã áp dụng, và thực sự giúp tôi “cứu” bản thân khỏi việc chia sẻ sai thông tin hoặc hiểu nhầm dữ kiện.
- So sánh ít nhất hai nguồn độc lập.
Khi Grok nói về một vấn đề “nghe có vẻ nghiêm trọng”, tôi sẽ kiểm tra lại ngay bằng ít nhất hai nguồn khác nhau:
Một là nguồn chính thống hoặc cơ quan báo chí uy tín (như Reuters, Bloomberg, Vietnamnet...).
Hai là nguồn gốc trực tiếp mà Grok trích ra, ví dụ bài đăng cụ thể trên X.
Nhờ vậy, tôi nhận ra nhiều thông tin của Grok không hoàn toàn chính xác hoặc bị cắt ngữ cảnh.
→ Bài học: “Hai nguồn độc lập” là lớp bảo vệ đầu tiên của người dùng AI.
- Luôn hỏi lại về thời gian và ngữ cảnh.
Một câu hỏi nhỏ nhưng cực kỳ hiệu quả mà tôi thường dùng: “Nguồn này được đăng khi nào?” hoặc “Có bản cập nhật mới hơn không?”
Việc này giúp tôi tránh được việc chia sẻ tin lỗi thờivà nhận ra rằng đôi khi Grok vẫn “kéo” thông tin cũ mà không nói rõ.
→ Bài học: Độ chính xác của AI phụ thuộc vào cách bạn đặt câu hỏi. - Yêu cầu trích dẫn hoặc liên kết gốc.
Tôi không còn chấp nhận những câu trả lời “chung chung” nữa. Khi Grok nói điều gì đáng chú ý, tôi luôn yêu cầu: “Cho tôi xem nguồn cụ thể được không?”
Nếu nó không đưa ra được, tôi hiểu rằng đó chỉ là thông tin tổng hợp, chưa đủ căn cứ để tin.
→ Bài học:Không có nguồn = Không có độ tin cậy.
- Đối chiếu với kinh nghiệm cá nhân và chuyên gia.
Với những chủ đề quan trọng – ví dụ như kinh doanh, tài chính hoặc sức khỏe – tôi không bao giờ chỉ dựa vào AI.Tôi sẽ hỏi thêm bạn bè, đồng nghiệp, hoặc người có chuyên môn.
AI có thể hiểu lý thuyết, nhưng không có trải nghiệm thực tế như con người.
→ Bài học: AI chỉ là điểm khởi đầu, con người mới là người xác thực cuối cùng.
- Ghi nhận mức độ tự tin của câu trả lời.
Tôi tự rèn cho mình một “thước đo”: nếu câu trả lời của Grok nghe có vẻ chắc chắn nhưng không có dẫn chứng, tôi đánh giá đó là “nghi vấn” chứ không phải “sự thật”.
Tôi cũng áp dụng quy tắc riêng: mọi thông tin quan trọng đều cần ít nhất 2 nguồn độc lập.
→ Bài học:Sự tự tin không phải là bằng chứng.
3.Lời khuyên thực hành – Dùng Grok thông minh hơn
Sau một thời gian dài trải nghiệm, sai rồi sửa, tôi rút ra một điều quan trọng: AI không thay thế được con người, nhưng nó có thể giúp con người nghĩ tốt hơn — nếu bạn biết cách dùng.
Dưới đây là vài lời khuyên cá nhân mà tôi luôn nhắc mình mỗi khi mở Grok lên trò chuyện.
- Đừng tin mù quáng – hãy kiểm chứng.Grok không phải “người thật”, nó chỉ phản ánh dữ liệu từ cộng đồng mạng – nơi luôn tồn tại cả đúng lẫn sai.
- Luôn yêu cầu nguồn & thời gian.Hai yếu tố này giúp bạn phân biệt giữa tin thật và tin cũ.
- Dùng Grok để mở rộng tư duy, không để nó quyết định thay bạn.Grok nên là người bạn phản biện, không phải “thầy phán”.
- Áp dụng quy tắc 2 nguồn.Mọi thông tin quan trọng phải được kiểm chứng bởi ít nhất hai nguồn độc lập.
- Tham khảo chuyên gia khi cần.Với các chủ đề nhạy cảm (tài chính, pháp lý, y tế...), AI chỉ nên là bước đầu để tìm hiểu, không phải nơi đưa ra kết luận.
Tôi nhận ra rằng, dùng Grok đúng cách không phải là biết hỏi gì, mà là biết cách kiểm chứng những gì nó nói.
Nếu bạn giữ thói quen phản biện, so sánh, và luôn tìm nguồn, Grok sẽ trở thành một người bạn trí tuệ giúp bạn học nhanh hơn và hiểu sâu hơn, chứ không phải là kẻ khiến bạn lan truyền sai lệch.
