Dự Thảo Quyết Định Về Cơ Chế Khuyến Khích Phát Triển Điện Mặt Trời Mái Nhà Lắp Đặt Tại Nhà Ở, Công Sở, Trụ Sở Doanh Nghiệp Tại Việt Nam
Thực hiện chỉ đạo của Phó Thủ Tướng Chính phủ Trần Hồng Hà tại cuộc họp về tình hình cung ứng điện hiện nay và các giải pháp, chính sách để huy động điện mặt trời áp mái từ nhà dân, cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp, trường học, đặc biệt tại khu vực miền Bắc tại trụ sở Chính phủ ngày 10 tháng 06 năm 2023. Bộ Công Thương kính báo cáo về việc xây dựng dự thảo Quyết định về cơ chế khuyến khích phát triển điện mặt trời mái nhà lắp đặt tại nhà ở, công sở, trụ sở của doanh nghiệp tại Việt Nam của Thủ tướng Chính phủ như sau:
1. Cơ Sở Pháp Lý Và Sự Cần Thiết Ban Hành Quyết Định
Ngày 15 tháng 05 năm 2023, Thủ Tướng Chính phủ đã ban hành quyết định số 500/QĐ/TTg phê duyệt quy hoạch phát triển điện lực quốc gia kỳ 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050 trong đó có mục tiêu “Phấn đấu đến năm 2030 có 50% các toà nhà công sở và 50% nhà dân dụng sử dụng điện năng lượng mặt trời mái nhà tự sản, tự tiêu (phục vụ tiêu thụ tại chỗ, không bán điện vào hệ thống điện quốc gia)”
Về phương án phát triển nguồn điện, quyết định số 500/QĐ-TTg có nêu “Ưu tiên và có chính sách đột phá để thúc đẩy phát triển điện mặt trời mái nhà của người dân và mái nhà công trình xây dựng, nhất là các khu vực có nguy cơ thiếu điện như miền Bắc và điện mặt trời tự sản tự tiêu. Từ nay đến năm 2030, công suất từ các nguồn điện loại hình này ước tính tăng thêm 2.600MW. Loại hình nguồn điện này được ưu tiên phát triển không giới hạn công suất, với điều kiện giá thành hợp lý và tận dụng lưới điện sẵn có, không phải nâng cấp”.
Để thực hiện mục tiêu và phương án nêu trên, trong bối cảnh tình hình cung ứng điện từ nay đến năm 2025 dự báo gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là khu vực miền Bắc, việc bổ sung kịp thời các nguồn điện mặt trời trên mái nhà, điện mặt trời tự sản, tự tiêu có ý nghĩa quan trọng.
Hiện nay, việc phát triển loại hình nguồn điện này còn thiếu các cơ chế chính sách đột phá nhằm thu hút đầu tư. Tuy nhiên, việc xây dựng các cơ chế, chính sách phát triển điện mặt trời mái nhà, điện mặt trời tự sản, tự tiêu cần nhiều thời gian để nghiên cứu, xây dựng, thẩm định, ban hành theo đúng các trình tự thủ tục về ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Do đó, Bộ Công Thương lựa chọn hệ thống điện mặt trời mái nhà đặt tại nhà ở, trụ sở của doanh nghiệp.
2. Quá Trình Xây Dựng Dự Thảo Quyết Định
Thực hiện chỉ đạo của Phó Thủ Tướng Chính phủ Trần Hồng Hà tại cuộc họp về tình hình cung ứng điện hiện nay và các giải pháp, chính sách để huy động điện mặt trời áp mái từ nhà dân, cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp, trường học, đặt việc tại khu vực miền Bắc tại trụ sở Chính phủ ngày 10 tháng 06 năm 2023, căn cứ chỉ đạo của Thủ Tướng Chính phủ tại Công văn số 4226/VPCP ngày 10/6/2023 của Văn phòng Chính phủ về thực hiện một số nhiệm vụ để triển khai đồng bộ, hiệu quả quy hoạch điện VIII, Bộ Công Thương đề xuất xây dựng cơ chế dưới hình thức quy định của Thủ Tướng chính Phủ. Bộ Công Thương đã chỉ đạo Cục Điện lực và Năng Lượng tái tạo, Cục Điều Tiết điện lực, Vụ Pháp chế khẩn trương phối hợp với Tập Đoàn Điện Lực Việt Nam, Tổng công ty Điện Lực miền Bắc xây dựng Dự thảo Quyết định.
Do thời gian rất gấp, Bộ Công Thương chưa thế thực hiện đầy đủ các bước theo quy trình quy định tại Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Vì vậy, bộ công thương kính trình Thủ tướng Dự thảo Quyết định để xin ý kiến chỉ đạo.
Bộ Công Thương sẽ thực hiện đầy dủ các bước theo quy trình quy định tại Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật sau khi nhận được ý kiến chỉ đạo của Thủ Tướng Chính phủ.
3.2. Bố Cục Dự Thảo
Dự thảo quyết định bao gồm 6 điều:
- Điều 1: Phạm vi điều chỉnh;
- Điều 2: Đối tượng áp dụng;
- Điều 3: Giải thích từ ngữ;
- Điều 4: Cơ chế khuyến khích và các yêu cầu;
- Điều 5: Điều khoản thi hành;
- Điều 6: Hiệu lực thi hành;
(Dự thảo Quyết dịnh kèm theo)
3.1. Nội Dung Chính Của Dự Thảo
Quyết định này quy định về cơ chế khuyến khích phát triển điện mặt trời mái nhà lắp đặt tại nhà ở, công sở, trụ sở doanh nghiệp tại Việt Nam để tự sử dụng, không bán điện cho tổ chức cá nhân khác (sau đây gọi lại Hệ thống điện mặt trời mái nhà), cụ thế:
- Tổng công suất hệ thống điện mặt trời mái nhà lắp đặt theo quyết định này trên toàn quốc được ưu tiên phát triển không giới hạn công suất và thuộc quy hoạch phát triển điện lực quốc gia đã phê duyệt tại quy định số 500/QĐ-TTg ngày 15/05/2023 của Thủ Tướng Chính phủ.
- Các tổ chức, cá nhân đầu tư phát triển hệ thống điện mặt trời mái nhà được miễn trừ giấy phép hoạt động của điện lực, giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh điện.
- Các hệ thống điện mặt trời mái nhà lắp đặt tại công sở được ưu tiên bố trí ngân sách để thực hiện.
- Các tổ chức, cá nhân đầu tư và sử dụng hệ thống điện mặt trời mái nhà được miễn hoặc giảm các loại thuế, phí, được vay vốn với lãi suất ưu đãi theo quy định của pháp luật.
- Hệ thống điện mặt trời mái nhà lắp đặt vào hệ thống đã được đấu nối theo quy định về hệ thống điện phân phối không phải thực hiện đấu nối. Các hệ thống điện mặt trời mái nhà đã lăp đặt trước đây đáp ứng điều kiện là đối tượng của quyết định này thì được áp dụng quyết định này.
- Tổ chức cá nhân đầu tư, lắp đặt, sử dụng hệ thống điện mặt trời mái nhà phải đảm bảo các yêu cầu về an toànđiện, an toàn công trình xây dựng, môi trường, phòng chống cháy nổ theo quy định hiện hành
Các bộ nghành liên quan: Nghiên cứu, hướng dẫn đơn giản hoá các thủ tục xây dựng, phòng cháy chữa cháy, môi trường đối với các công trình xây dựng có lắp đặt hệ thống điện mặt trời mái nhà.
3.Bố Cục Và Nội Dung Cơ Bản Của Dự Thảo Quyết Định.
4. Kiên Nghị
Để khuyến khích phát triển các hệ thống điện mặt trời mái nhà lắp đặt tại nhà ở, công sở, trụ sở của doanh nghiệm tại Việt Nam cho giai đoạn từ nay đến hết năm 2025, cộ công thương kính báo cáo thủ tưởng chính phủ xem xét và cho ý kiến chủ đạo