Vào học kỳ cuối cùng của năm tư, tôi thấy hai hình ảnh trái ngược trong nhóm bạn của mình. Một nhóm thì cuống cuồng, lo lắng. Họ lục lại những đồ án cũ từ năm hai, năm ba, cố gắng nhớ lại mình đã làm gì, tìm lại mã nguồn và vất vả xây dựng một portfolio từ con số không.
Nhóm còn lại, trong đó có tôi, thì lại rất thảnh thơi. Chúng tôi bình tĩnh cập nhật lại CV, lựa chọn ra những sản phẩm tốt nhất và gửi đi ứng tuyển. Sự khác biệt là gì? Bí quyết nằm ở một thói quen đơn giản mà chúng tôi đã duy trì: sau mỗi học kỳ, chúng tôi dành ra một buổi chiều để "đóng gói" đồ án môn học tâm đắc nhất thành một video demo ngắn.
Khi đến năm cuối, chúng tôi không cần phải xây dựng portfolio nữa, vì nó đã được xây dựng một cách tự nhiên trong suốt quá trình học. Bài viết này sẽ chia sẻ lại kinh nghiệm và quy trình đơn giản đó, một thói quen nhỏ có thể tạo ra sự khác biệt khổng lồ cho sự nghiệp tương lai của bạn.
1. Tư Duy "Kiến Trúc Sư": Xây Dựng Portfolio Dần Dần, Không Phải "Nước Đến Chân Mới Nhảy"
Hầu hết sinh viên tiếp cận việc làm portfolio với tư duy của một "người chạy nước rút" – chỉ bắt đầu khi cuộc đua tìm việc đã cận kề. Cách làm này vừa áp lực, vừa không hiệu quả vì nhiều kiến thức và chi tiết về các dự án cũ đã bị lãng quên.
Thay vào đó, hãy có tư duy của một "kiến trúc sư". Hãy xem portfolio của bạn là một công trình lớn được xây dựng từ nhiều "viên gạch" nhỏ. Mỗi "viên gạch" chính là một đồ án môn học mà bạn đã hoàn thành. Việc của bạn là tạo ra những viên gạch chất lượng và thêm chúng vào công trình của mình một cách đều đặn sau mỗi học kỳ.
2. Tại Sao Video Là "Viên Gạch" Tốt Nhất Để Xây Dựng Portfolio?
Việc "đóng gói" mỗi đồ án thành một video demo ngắn là phương pháp hiệu quả nhất vì những lý do sau:
- Dễ "đóng gói" nhất: Một video 2 phút là một câu chuyện trọn vẹn về một dự án, bao gồm vấn đề, giải pháp và kết quả. Nó dễ tạo ra hơn nhiều so với việc viết một bài blog chi tiết hay một trang web riêng.
- Dễ "lưu trữ" nhất: Bạn chỉ cần tạo một playlist trên YouTube (để chế độ không công khai) có tên là "My Portfolio". Đây chính là "kho portfolio" kỹ thuật số của bạn, có thể truy cập mọi lúc mọi nơi.
- Dễ "trình diễn" nhất: Khi cần tạo một Video Portfolio tổng hợp (như bài viết trước đã hướng dẫn), bạn đã có sẵn những thước phim chất lượng cao. Việc của bạn chỉ là chọn những đoạn hay nhất và lắp ghép lại.
- Dễ "gây ấn tượng" nhất: Như chúng ta đã biết, video luôn có sức thuyết phục và hấp dẫn hơn văn bản hay hình ảnh tĩnh.
3. Quy Trình "Đóng Gói" Đồ Án Thành Video Demo Sau Mỗi Học Kỳ
Để biến việc này thành một thói quen đơn giản, bạn không cần phải làm gì phức tạp. Chỉ cần tuân theo quy trình 3 bước "đóng gói" sau đây với Pictory ngay khi bạn vừa hoàn thành một đồ án môn học:
- Bước 1: "Thu Hoạch" Tài Sản (Khoảng 30 phút)
Ngay khi đồ án còn "nóng hổi", hãy nhanh chóng thu thập lại tất cả các tài sản kỹ thuật số liên quan. Việc này bao gồm: quay một video màn hình dài 1-2 phút demo các tính năng chính, chụp lại những ảnh màn hình đẹp nhất, lưu lại ảnh sơ đồ kiến trúc hệ thống... Tập hợp chúng vào một thư mục riêng cho dự án đó. - Bước 2: Viết Kịch Bản Bằng Cách "Phỏng Vấn" Chính Mình (Khoảng 30 phút)
Đừng viết một bản báo cáo khô khan. Hãy tưởng tượng một nhà tuyển dụng đang hỏi bạn 3 câu về dự án này và viết câu trả lời ra: - "Dự án này ra đời để giải quyết vấn đề gì?"
- "Tính năng nổi bật và thú vị nhất của nó là gì?"
- "Qua dự án này, em đã học được bài học kỹ thuật quan trọng nhất là gì?"
Câu trả lời cho 3 câu hỏi này chính là kịch bản hoàn hảo cho phần lồng tiếng của video. - Bước 3: "Lắp Ráp" Video Trong Vòng 1 Giờ Với Pictory
Đây là bước cuối cùng để tạo ra "viên gạch" portfolio của bạn. - Mở Pictory, sử dụng tính năng "Visuals to Video" để tải lên các ảnh chụp màn hình và video quay màn hình bạn đã chuẩn bị ở Bước 1.
- Sắp xếp chúng theo một trình tự logic, có thể thêm các slide văn bản để làm tiêu đề cho các phần.
- Sử dụng tính năng thu âm (Voice-over) và đọc lại kịch bản bạn đã viết ở Bước 2.
- Chọn một bản nhạc nền phù hợp, xuất video và tải nó lên playlist "My Portfolio" trên YouTube của bạn.
Lặp lại quy trình đơn giản này sau mỗi học kỳ, và khi đến năm cuối, bạn sẽ có một bộ portfolio video ấn tượng, sẵn sàng để chinh phục bất kỳ nhà tuyển dụng nào mà không hề cảm thấy áp lực.
