Cả hai đều quan trọng, nhưng mỗi loại lại phù hợp với mục tiêu khác nhau. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ sự khác biệt, ưu – nhược điểm và lựa chọn con đường học phù hợp nhất với mình trong thời đại dữ liệu số!
SQL là gì?
SQL (Structured Query Language) là ngôn ngữ để tương tác với cơ sở dữ liệu quan hệ (Relational Database) như MySQL, PostgreSQL, SQL Server, Oracle...
Dữ liệu trong SQL được tổ chức theo bảng (table) với hàng, cột rõ ràng và có mối liên kết với nhau bằng khóa chính/khóa ngoại.
NoSQL là gì
NoSQL (Not Only SQL) là tập hợp các hệ quản trị cơ sở dữ liệu phi quan hệ như MongoDB, Redis, Cassandra, CouchDB... Dữ liệu thường được lưu trữ dưới dạng:
- Document (JSON/XML) → MongoDB
- Key-Value → Redis
- Column → Cassandra
- Graph → Neo4j
So sánh SQL và NOSQL
SQL – Cơ sở dữ liệu quan hệ:
- Dữ liệu được lưu trữ theo bảng với hàng và cột.
- Yêu cầu schema cố định, có cấu trúc rõ ràng.
- Dùng ngôn ngữ SQL chuẩn hóa để truy vấn.
- Tuân thủ nguyên tắc ACID (nhất quán, an toàn).
- Mở rộng theo chiều dọc (nâng cấp phần cứng).
- Phù hợp cho hệ thống truyền thống: ngân hàng, ERP, kế toán.
- Dễ học, nhiều tài liệu, ứng dụng rộng rãi.
- Phổ biến trong giáo dục và doanh nghiệp.
NoSQL – Cơ sở dữ liệu phi quan hệ:
- Dữ liệu lưu ở dạng document (JSON), key-value, graph, column.
- Không cần schema, cấu trúc linh hoạt.
- Dùng ngôn ngữ truy vấn riêng tùy vào hệ (MongoDB, Redis...).
- Ưu tiên hiệu năng và khả năng mở rộng, ít ràng buộc về nhất quán.
- Mở rộng theo chiều ngang (thêm nhiều máy chủ).
- Phù hợp với ứng dụng hiện đại: mạng xã hội, thương mại điện tử, big data.
- Hơi khó học hơn với người mới, nhưng rất mạnh trong môi trường startup.
- Đang là xu hướng trong các công ty công nghệ lớn.
Tổng kết
Bạn mới bắt đầu học về dữ liệu:
- Hãy học SQL trước.
Bạn là sinh viên CNTT, dân văn phòng, phân tích dữ liệu:
- SQL là kỹ năng bắt buộc.
Bạn làm backend hiện đại hoặc startup công nghệ:
- Kết hợp cả SQL + NoSQL sẽ hiệu quả hơn.
Bạn làm với dữ liệu lớn, realtime, phi cấu trúc:
- Tập trung vào NoSQL như MongoDB, Redis.
Tóm lại: Học SQL để nắm chắc nền tảng, học NoSQL để mở rộng tư duy và bắt kịp xu hướng.
