Github Copilot Chat Đã Giúp Tôi Tìm Ra Bug Phức Tạp Như Thế Nào Khi Chỉ Còn Vài Ngày Trước Khi Trình Bày Dự Án?
Chắc hẳn ai cũng biết rằng cái từ “Deadline” luôn là nỗi ám ảnh với bất kỳ lập trình viên nào. Tôi vẫn nhớ như in cái khoảnh khắc chỉ còn vài ngày trước buổi thuyết trình dự án, khi mọi thứ tưởng chừng đã ổn thì một bug phức tạp bất ngờ xuất hiện. Tôi thử mọi cách quen thuộc để tìm ra nguyên nhân, nhưng càng gỡ càng rối.
Giữa đêm khuya, khi áp lực dồn nén lên đến đỉnh điểm, tôi quyết định “đặt cược” vào một trợ thủ mà trước đó tôi chỉ dùng để viết code nhanh – GitHub Copilot Chat. Và rồi, điều tôi nhận lại không chỉ là một bug được giải quyết, mà còn là một trải nghiệm để đời trong hành trình lập trình của mình.
1. Chỉ còn vài ngày trước buổi thuyết trình – và cơn ác mộng mang tên “bug” xuất hiện
Cái cụm từ “Deadline” vốn dĩ quen thuộc với rất nhiều người, nó cũng chạm tới một lập trình viên như tôi phải mất ngủ hằng đêm, nhưng cái cảm giác “chỉ còn vài ngày nữa thôi” lại mang một sức nặng vô cùng đặc biệt. Trong đầu tôi khi ấy chỉ quanh quẩn hai chữ: “trình bày”. Đó không chỉ là một buổi demo bình thường; nó là cột mốc để chứng minh công sức của giảng viên và cả nhóm trong suốt nhiều tháng qua ngồi làm việc vất vả cùng nhau. Tôi biết nếu mọi thứ trục trặc, tất cả sẽ sụp đổ ngay trước mắt giảng viên hướng dẫn và cả hội đồng đánh giá.
Vậy mà, vào đúng lúc tôi tưởng như có thể thở phào, bug xuất hiện. Ban đầu nó chỉ là một dấu hiệu nhỏ – thế nhưng chính vì dữ liệu nhỏ đó lại lệch đi nhiều giá trị. Tôi nghĩ “chắc chỉ mất vài phút để sửa”. Nhưng càng soi, mọi thứ càng mờ mịt: dữ liệu sai nhưng log không báo, code chạy như thể “không có gì bất thường”, mặc dù business logic mình nhẩm ra là đúng nhưng trong khi kết quả hiển thị lại hoàn toàn sai, không giống với bản contract được lập ra trước đó.
Tôi thử mọi cách đã quá quen thuộc:
- In log chi tiết từng bước để dò theo dòng chảy dữ liệu.
- Debug thủ công, dừng chương trình ở từng breakpoint.
- Tìm kiếm trên Stack Overflow, hy vọng ai đó từng gặp lỗi tương tự.
Nhưng tất cả đều dẫn về… ngõ cụt. Cứ mỗi lần tôi thay đổi một chút, và một chút, … rồi lại nhấn nút chạy lại project, trái tim tôi lại đập nhanh hơn, và rồi vỡ òa trong thất vọng khi bug vẫn nằm đó, trơ trơ như đang chế giễu tôi. Điều này ai mà không cảm thấy lo lắng và tức giận được cơ chứ?
Tôi nhớ rõ cảm giác lúc ấy: ngồi trước màn hình tối om của IDE, xung quanh chỉ có ánh đèn bàn vàng nhạt, đồng hồ trên tường chỉ 1h sáng. Cả nhóm vẫn đang online trong chat, nhưng ai cũng bế tắc. Thời gian thì cận kề nhưng chẳng ai dám nhắc đến “buổi trình bày”, nhưng tất cả đều hiểu, nếu bug này không được giải quyết, mọi công sức sẽ đổ sông đổ bể.
Trong khoảnh khắc ấy, tôi chợt nhận ra: mình đang rơi vào một cơn ác mộng mang tên “bug”. Một bug không hề báo lỗi, không để lại dấu vết rõ ràng, nhưng lại đe dọa toàn bộ dự án. Và tệ hơn, thời gian thì không đứng về phía tôi.
2. Không còn đường lùi – tôi đặt cược vào Copilot Chat để cứu deadline
Cái cảm giác “bị dồn vào chân tường” trước deadline có lẽ lập trình viên nào cũng từng trải qua. Tôi ngồi nhìn màn hình, đồng hồ chỉ gần 1 giờ sáng, đầu óc rối tung mà bug vẫn chưa chịu lộ diện. Đúng kiểu: càng cố sửa thì càng loạn, deadline thì sát nút, còn buổi thuyết trình quan trọng trước cả team đang ở ngay trước mắt.
Trong khoảnh khắc đó, tôi chợt nhớ đến GiHub Copilot Chat – tính năng AI mà bấy lâu chỉ nghe qua từ bạn bè chứ chưa thật sự dùng cho tình huống “căng như dây đàn” thế này. Nói thật, ban đầu tôi khá hoài nghi: Liệu một công cụ AI có thực sự hiểu code phức tạp của tôi không, hay chỉ đưa ra gợi ý chung chung rồi khiến cho mọi thứ đổ sông đổ bể? Tôi cứ suy nghĩ đắn đo mãi, nhưng rơi vào cảnh giữa lúc không còn lối thoát này, tôi tự nhủ: “Thôi, có còn hơn không – thử một lần đặt cược xem sao.”
Tôi bắt đầu mở Copilot Chat, paste đoạn code lỗi cùng lời giải thích sơ bộ về tình huống. Cảm giác lúc đó giống như khi bạn tuyệt vọng gọi điện cho một người bạn thân trong đêm, chỉ mong nhận được chút manh mối để cầu cứu.
Cuối cùng, sau một khoảng thời gian nhỏ, thứ tôi nhận được lại từ Copilot Chat như sau:
- Điểm nhấn trải nghiệm: Không giống Google Search phải lọc hàng chục bài viết, Copilot Chat trả lời ngay lập tức, dựa đúng trên context của code tôi đang viết.
- Tâm trạng thật sự: Từ chỗ căng thẳng, tôi chuyển sang vừa tò mò, vừa hồi hộp – như đang chờ xem một “người lạ” liệu có cứu được mình không.
Nói thật chứ ban đầu, lúc mà tôi đợi Copilot Chat phản hồi lại, trong đầu tôi vẫn còn đang suy nghĩ rằng: “Trông cũng ra gì phết đấy, để coi sức mạnh có đúng như lời đồn không” , ấy thế mà trong khoảnh khắc tiếp theo, tôi đã phải thốt lên trong đầu: “À há, cuối cùng thì ngày này cũng tới, đúng là cái lối ra mà mình đang tìm rồi!”
3. Khoảnh khắc tôi phải thốt lên ‘à há’ – Copilot đã chỉ ra manh mối của bug
Bạn có biết cái cảm giác đang mò mẫm trong một mê cung tối om, rồi bỗng thấy một tia sáng nhỏ lóe lên không? Nó đó, chính xác là những gì tôi trải qua khi Copilot Chat trả lời phân tích của nó.
Sau khi tôi paste đoạn code và mô tả bối cảnh tôi đang gặp phải, Copilot Chat phản hồi khá nhanh, không dài dòng, mà đi thẳng vào trọng tâm:
- Phân tích dòng code gây nghi ngờ thay vì giải thích chung chung.
- So sánh với logic chuẩn để chỉ ra chỗ sai khác.
- Thậm chí còn đưa kèm những gợi ý chỉnh sửa trực tiếp, như thể có đồng đội đang ngồi kế bên gõ tay chỉ thẳng vào màn hình.
Khi đọc đến đoạn Copilot highlight: “Có khả năng biến X được khởi tạo giá trị này, nhưng bị nạp chồng bởi giá trị khác trước khi gọi hàm Y”, tôi gần như nhảy bật dậy. Cả đêm tôi lạc trôi trong đống code, mà chỉ một lời gợi ý ấy đã thắp lên ngay manh mối. Tôi lẩm bẩm liên tục trong tâm trạng nửa khóc nửa cười: “À há! Ra là ở đây!”.
Đúng cái khoảnh khắc đó, áp lực dồn nén nhiều giờ liền như được tháo ra. Tôi sửa lại code theo hướng Copilot gợi ý, chạy thử – và hy vọng sáng cũng lóe lên tức thì, cuối cùng thì bug cũng biến mất. Màn hình console hiện kết quả đúng chính xác, lại còn sạch sẽ. Và thế là cái cụm từ “Deadline” tưởng như sụp đổ trước mắt bỗng nhiên lại được giải quyết nhẹ nhàng đến thế.
Cảm giác lúc ấy giống như là một sự pha trộn giữa nhẹ nhõm, bất ngờ, và… có chút biết ơn. Tôi chưa bao giờ nghĩ mình sẽ có “một đồng đội AI” hỗ trợ đắc lực đến thế.
Suy cho cùng tôi nhận ra rằng không phải Copilot thay tôi làm việc, mà nó giúp tôi nhìn ra điểm mù trong logic, thứ mà khi stress tôi không còn đủ tỉnh táo để nhận ra. Nhưng rồi, đó cũng là một trong những khoảnh khắc hiếm hoi trong lập trình mà tôi vừa thấy mình được cứu, vừa học thêm được cách debug thông minh hơn.
4. Trải nghiệm nhớ đời và những bài học không ngờ khi debug cùng Copilot Chat
Đêm hôm đó có lẽ sẽ là một trong những kỷ niệm khó quên nhất trong hành trình lập trình của tôi. Tôi bắt đầu với sự căng thẳng tột độ, bị mắc kẹt trong một bug tưởng chừng không có lối ra. Nhưng rồi, Copilot Chat đã trở thành chiếc “la bàn” đưa tôi thoát khỏi mê cung ấy. Và sau lần đó thì tôi cũng rút ra được những gì mà tôi đã học được, những điều này có thể làm tôi “ghi nhớ trong tâm” đến suốt đời:
- Đừng đánh giá thấp “điểm mù” của chính mình: nhiều khi bug không quá phức tạp, nhưng vì áp lực, ta dễ bỏ qua những điều hiển nhiên. Copilot giống như một đôi mắt thứ hai, chỉ ra điều tôi không thấy.
- AI không thay thế lập trình viên – nó bổ sung sức mạnh: Copilot không phải thần thánh, nó không viết lại toàn bộ dự án cho tôi. Nhưng nó giúp tôi tăng tốc phân tích và soi chiếu từ nhiều góc nhìn.
- Tinh thần mới quan trọng hơn kết quả: điều tuyệt vời không chỉ là bug được fix, mà còn là cảm giác nhẹ nhõm, niềm tin được hồi phục ngay giữa những ngày căng như dây đàn trước deadline.
Nếu ai đó có hỏi tôi rằng: “Copilot Chat có đáng dùng cho lập trình viên?”. Theo tôi thì câu trả lời của tôi là có, nhưng với một điều kiện: hãy coi nó như đồng đội, không phải chiếc gậy thần. Nó sẽ mạnh nhất khi bạn biết đặt câu hỏi đúng, chia sẻ đủ ngữ cảnh, và quan trọng là luôn giữ tư duy phản biện.
Và sau ngày debug “để đời” ấy, tôi không còn coi Copilot Chat chỉ là công cụ hỗ trợ gõ code nhanh nữa, mà là một trợ thủ thực sự, đặc biệt trong những lúc bị bug hành hạ đến nỗi chỉ còn vài ngày như vậy. Nếu bạn cũng đang cân nhắc việc thử Copilot Chat, lời khuyên của tôi là: hãy trải nghiệm một lần trong tình huống thực tế – có thể bạn sẽ bất ngờ giống tôi. Và biết đâu, bug tiếp theo bạn gặp phải sẽ trở thành một niềm vui khó quên thay vì cơn ác mộng giống tôi thì sao, hì hì.
Và đó có lẽ mới chỉ là một lát cắt nhỏ trong hành trình cùng Copilot. Sau trải nghiệm debug trên, tôi tiếp tục thử thách bản thân ở những bài toán lập trình phức tạp hơn – nơi Copilot lại cho tôi thêm nhiều bất ngờ khác…
Xem thêm bài viết có liên quan:
