Hoa đậu biếc là loài hoa rất giàu chất oxy hóa, có nhiều dưỡng chất có lợi cho sức khỏe.
Hoa đậu biếc khô là gì?
Hoa đậu biếc hay còn gọi là bông biếc, đậu hoa tím, đậu biếc còn có tên tiếng Anh là Clitoria ternatea L. Là một loài cây dây leo, thân thảo, sống nhiều năm. Hoa đậu biếc thường được biết đến nhiều nhất với màu xanh tím nổi bật, đặc trưng, ngoài ra, hoa đậu biếc còn có màu trắng, màu tím hay màu xanh lam đậm.
Nhờ có chứa một loại sắc tố anthocyanins có thể chống oxy hóa nên hoa đậu biếc mới có được màu sắc nổi bật đến vậy. Loại sắc tố này cũng có nhiều trong các loại trái cây, rau củ có màu giống vậy. Thành phần anthocyanins không chỉ giúp hoa đậu biếc có màu xanh tím độc lạ, mà nó còn có các dược tính nhất định.
Trong Đông y, hoa đậu biếc có nhiều công dụng. Đặc biệt, phải kể đến là nó giúp giải độc, lợi tiểu, kiểm soát mồ hồi, cũng nhờ vậy mà nó cũng giúp da mềm mịn và khỏe hơn. Khi dùng hoa đậu biếc pha trà uống nó còn giúp ổn định đường huyết, phòng bệnh tiểu đường.
Hoa đậu biếc khô là trà được chế biến từ hoa đậu biếc tươi, người ta mang hoa đi phơi khô hay sấy khô hoặc cũng có thể tán nhuyễn thành bột. Khi ủ hoa với nước, cho hoa hòa vào nước sôi tạo thành nước trà có màu rất đẹp, nước trà hoa đậu biếc có màu tím, đỏ hoặc xanh tím tùy vào độ pH của trà. Nhờ có màu sắc đẹp nên hoa đậu biếc thường được chế biến cùng các loại thức uống, món ăn...tạo nên màu sắc rất hấp dẫn.
Công dụng của hoa đậu biếc khô đối với sức khỏe con người
Dưới đây là một số tác dụng chính của hoa đậu biếc khô:
Giúp làm đẹp da, tóc
Hoa đậu biếc khô hay hoa đậu biếc tươi đều có chứa thành phần anthocyanin. Là một chất có khả năng ức chế quá trình peroxy hóa lipid, nhờ vậy nên hạn chế sự hình thành và tích tụ chất béo. Đặc biệt, trong trà hoa đậu biếc còn chứa catechin EGCG - là một chất hỗ trợ tăng quá trình trao đổi chất trong cơ thể. Nhờ vậy mà hàm lượng calo được đốt cháy nhanh hơn.
Đặc biệt là hợp chất anthocyanin hỗ trợ nang tóc và tăng lưu lượng máu ở da đầu. Vì vậy, cũng có một số người dùng đậu biếc để cải thiện tình trạng hói đầu hay tóc bạc sớm. Nhờ tăng cường lưu thông máu mà hoa đậu biếc cũng góp phần giúp da, tóc khỏe mạnh hơn.
Cải thiện hệ miễn dịch
Hoa đậu biếc có tính chống viêm nhờ có chứa các chất chống oxy hóa cao, điều này không chỉ giúp giảm viêm mà còn giúp hạn chế, chống lại một số bệnh lý mãn tính.
Một số đối tượng được dùng chiết xuất hoa đậu biếc để giảm sưng tấy và giảm đau. Flavonoid ở hoa đậu biếc còn giúp chống viêm, nhiễm trùng và cải thiện hệ miễn dịch.
Ngoài ra, hoa đậu biếc có nhiều chất chống oxy hóa có khả năng kháng khuẩn, kháng một số vi khuẩn và nấm như K. pneumoniae, E. coli,... Đặc biệt, thành phần anthocyanin giúp bảo vệ các DNA, nó cũng thúc đẩy cơ thể sản xuất cytokine nhớ vậy mà hệ miễn dịch tự nhiên được cải thiện.
Ổn định lượng đường trong máu
Hoa đậu biếc còn có công dụng hữu ích là giảm nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường và hạn chế các triệu chứng của bệnh đái tháo đường. Nếu dùng đúng cách với liều lường phù hợp thì hoa đậu biếc có thể làm tăng tiết insulin, vậy nên nó cũng có lợi cho người tiểu đường giúp họ kiểm soát lượng đường trong máu, phòng ngừa biến chứng. Còn với những ai không bị bệnh đái tháo đường, hoa đậu biếc cũng hỗ trợ giảm nguy cơ mắc bệnh.
Theo nghiên cứu được thử nghiệm ngẫu nhiên trên 15 nam giới khỏe mạnh, kết quả cho thấy thức uống có dùng chiết xuất hoa đậu biếc giúp giảm insulin và glucose huyết tương sau bữa ăn, bên cạnh đó nó cũng có lợi trong vấn đề chống oxy hóa ở những người tiêu thụ sucrose.
Còn một nghiên cứu khác ở động vật, các nhà khoa học cho chuột bị bệnh đái tháo đường dùng hoa đậu biếc, kết quả nó đã giúp giảm đường huyết đáng kể so với nhóm đối chứng.
Không những vậy, hoa đậu biếc có tính oxy hóa giúp ngăn chặn các gốc tự do, bảo vệ tế bào và hạn chế những biến chứng của bệnh đái tháo đường.
Giảm stress, mệt mỏi
Bạn có thể dùng 1 ly trà hoa đậu biếc giúp xoa dịu, thư giãn tinh thần sau một ngày làm việc, học tập căng thẳng.
Chất chống oxy hóa ở trong hoa đậu biếc còn có công dụng tích cực giúp cải thiện tâm trạng và xoa dịu các dây thần kinh, giúp bạn ngủ ngon hơn.
Một nghiên cứu được đăng tải trên thư viện Y học Quốc gia hoa Kỳ, được thử nghiêm trên chuột, cho thấy trà hoa đậu biếc có lợi cho hệ thần kinh trung ương (CNS). Theo nghiên cứu này cũng chó rằng hoa đậu biếc cũng giúp giảm lo lắng, căng thẳng, chống trầm cảm.
Có lợi cho bệnh tim mạch
Trong hoa đậu biếc còn có chứa những chất có lợi cho việc ổn định huyết áp và lượng cholesterol ở người bệnh, với nhiều chất chất oxy hóa, hóa đậu biếc giúp cải thiện tim mạch như giảm lượng cholesterol, giẩm việc tắng lipid máu. Nghiên cứu trên động vật được tiến hành, bằng cách cho những động vật dùng chiết xuất hoa đậu biếc, kết quả nó giúp giảm áp huyết nhờ làm thông mạch máu tăng dòng chảy lưu thông.
Ngoài ra, hoa đậu biếc còn có tác dụng tuyệt vời đó là ngăn chặn sự hình thành các huyết khối ( yếu tố nguy hiểm có thể gây ra đột quỵ).
Một nghiên cứu vào năm 2010, cho thấy chiết xuất hoa đậu biếc còn giúp giảm nồng độ cholesterol toàn phần trong huyết thanh. Không những vậy, hoa đậu biếc còn giúp giảm cholesterol xấu và triglycerid đáng kể, nhờ vậy mà cũng giúp hạn chế các vấn đề liên quan đến bệnh tim mạch.
Có lợi cho mắt
Trong hoa đậu biếc có những thành phần có khả năng tăng lưu thông máu, giúp máu tăng cường đến các mao mạch ở mắt. Cũng nhờ vậy cũng có lợi cho thị lực. Bên cạnh đó, hoa đậu biếc còn có nhiều chất chống oxy hóa giúp bảo vệ các tế bào khỏi sự tấn công của các gốc tự do. Từ đó, giúp ngừa tổn thương võng mạc cũng như ngừa bệnh đục thủy tinh thể.
Cách dùng hoa đậu biếc khô
Hoa đậu biếc khô bạn có thể tùy ý sử dụng như pha trà hoa đậu biếc, sữa chua hoa đậu biếc, xôi hoa đậu biếc...hay dùng hoa đậu biếc để tạo màu sắc cho các món ăn, thức uống khác, mà không lo ảnh hưởng tới hương vị của món ăn.
Bạn có thể dùng hoa đậu biếc như:
- Làm chất tạo màu lành tính, an toàn: Nhờ hoa đậu biếc có màu sắc nổi bật, khi thêm vào các loại đồ uống, bánh, các loại đồ ăn...với màu xanh tím, màu xanh lam cực kỳ bắt mắt giúp tạo nên các món ăn nhìn vừa đẹp, vừa ngon lại vừa an toàn.
- Dùng pha trà: Trà hoa đậu biếc vừa tốt, vừa dễ chế biến, bạn có pha trà hoa đậu biếc với các nguyên liệu như mật ong, chanh, đường phèn, sả...để tăng hương vị.
Những lưu ý khi dùng hoa đậu biếc
Như đã nói ở trên hoa đậu biếc có nhiều tác dụng tích cực đối với sức khỏe con người, tuy nhiên bạn cũng cần dùng hoa đậu biếc đúng cách và liều lượng phù hợp để phát huy tối đa tác dụng của hoa đậu biếc, nếu lạm dụng sử dụng quá nhiều hoa đậu biếc có thể gây tác dụng phụ như buồn nôn, tiêu chảy, di ứng...
Bên cạnh đó, không phải cũng có có thể dùng hoa đậu biếc, khi dùng hoa đậu biếc bạn cần lưu ý:
- Không nên dùng hoa đậu biếc cho người bị dị ứng với hoa đậu biếc hay có tiền sử dễ dị ứng với các chất lạ
- Không dùng cho người có hệ tiêu hóa yếu, nhạy cảm
- Khi uống trà hoa đậu biếc bạn nên uống một ít, nhâm nhi để xem phản ứng của cơ thể, nếu bình thường thì có thể uống tiếp, còn nếu có dấu hiệu bất thường bạn nên dừng uống và tím bác sĩ
- Phụ nữ mang thai và cho con bú nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng hoa đậu biếc hay các món ăn đồ uống có hoa đậu biếc
- Khi bạn có vấn đề về sức khỏe hay đang điều trị bệnh, nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng hoa đậu biếc
- Cẩn trọng dùng hoa đậu biếc với người chuẩn bị phẩu thuật hay dùng thuốc chống đông máu - những vấn đề đặc biệt bạn không nên tùy ý sử dụng nên tham vấn bác sĩ
- Khi mới bắt đầu dùng hoa đậu biếc nên dùng với liều lượng ít, chọn hoa đậu biếc chất lượng, hoa sạch
- Uống trà hoa đậu biếc nên uống từ 1-2 ly tương đương với 5 -10 hoa đậu biếc hay 1-2 g hoa đậu biếc khô/ ngày. Liều lượng có thể thay đổi tùy tình trạng sức khỏe.