Arcadia Consulting Việt Nam dự báo thị trường lưu trú cho sinh viên, bao gồm ký túc xá nội khu, nhà biệt lập và căn hộ chia sẻ, nhà trọ tập thể và nhà ở dành riêng cho sinh viên (Purpose-Built Student Accommodation – PBSA), sẽ tăng trưởng tích cực trong những năm tới giữa những thách thức lớn cho những cố gắng nhằm nâng cao chất lượng nguồn lực con người, tăng năng suất lao động và tạo động lực phát triển kinh tế Việt Nam
1. Sơ lược mô hình
Theo nhận định từ ông Marc Townsend, Cố vấn cấp cao của Arcadia Consulting Việt Nam, PBSA tại Việt Nam góp phần tăng cường khả năng tiếp cận tri thức cho sinh viên, đồng thời mang lại lợi ích cho tất cả các bên liên quan, đặc biệt trong bối cảnh quy mô đào tạo bậc đại học và cao đẳng đạt gần 2 triệu sinh viên, tỷ lệ nhập học 28,3% (năm 2019), áp lực nhu cầu lưu trú với chi phí phải chăng phục vụ quá trình học tập tiếp tục gia tăng suốt nhiều năm qua.
PBSA là loại hình căn hộ được thiết kế, xây dựng và vận hành đáp ứng nhu cầu học tập và sinh sống của đối tượng sinh viên do các nhà phát triển bất động sản tư nhân phát triển. PBSA thường có thiết kế chuyên dụng độc đáo với tính thẩm mỹ hiện đại, bao gồm các phòng hoặc căn hộ khép kín có bếp riêng, phòng tắm riêng cùng các tiện nghi chia sẻ về sinh hoạt văn hóa, thể chất và tinh thần lành mạnh. Các dự án PBSA thường tọa lạc ngoại khu trường đại học, liền kề cộng đồng đô thị địa phương, các trung tâm thương mại bán lẻ và giao thông công cộng.
Ở các quốc gia phát triển sở hữu nền giáo dục hàng đầu như Mỹ, Anh và Úc, nguồn cung bất động sản cư trú giới hạn đã khiến chi phí sinh hoạt của nhiều sinh viên trong nước và quốc tế tăng vọt trong những năm qua. Đồng thời, nhu cầu về chỗ ở chất lượng tốt và giá cả phải chăng cho sinh viên, cùng mục tiêu thu hút tài năng, nâng cao tỷ lệ nhập học chung (Gross Enrolment Rate, GER), cải thiện tỷ lệ tốt nghiệp, uy tín thương hiệu và hiệu quả kinh doanh của các tổ chức giáo dục bậc cao cũng góp phần thúc đẩy thị trường PBSA địa phương thêm sôi động.
2. Đầu tư như thế nào ?
Đối với nhà đầu tư tổ chức châu Âu và Bắc Mỹ, các hình thức tài sản thay thế, bao gồm trung tâm dữ liệu, kho tự lưu trữ, ký túc xá công nhân, tòa nhà y tế và nhà ở được thiết kế và xây dựng dành riêng cho sinh viên ngày càng phổ biến trong danh mục đầu tư. Báo cáo Real Capital Analytics và Heitman Research cho thấy, tỷ lệ tăng trưởng kép thường niên (CAGR) của tài sản thay thế tại Châu Á Thái Bình Dương được ghi nhận ở mức 32% trong giai đoạn 2015 – 2020, thể hiện mối quan tâm sâu sắc từ các nhà đầu tư khu vực này.
Ông Townsend tiếp tục, “Đối với thị trường bất động sản Việt Nam, tôi nghĩ đây là cơ hội tốt để các nhà đầu tư tổ chức khai thác những nguyện vọng học tập và sinh hoạt chính đáng của sinh viên nhằm mang lại hiệu quả thương mại cùng PBSA, bên cạnh các loại tài sản bất động sản truyền thống có tính chu kỳ. Sự đa dạng của các lựa chọn về ngân sách đầu tư và bảo trì bảo dưỡng, quy mô và cách bố trí phòng, địa điểm, cơ sở vật chất và mức độ dịch vụ mang lại nhiều cơ hội cho thị trường, bao gồm việc tái sử dụng và định vị lại các tài sản cũ hoặc không sử dụng.”
Nhằm đảm bảo sự thuận lợi trong quá trình học tập, sinh viên và phụ huynh đều đang tìm kiếm những nơi ở tiện nghi, được trang bị hệ thống phòng cháy chữa cháy, an ninh an toàn và đầy đủ tiện ích như truy cập mạng tốc độ cao, bãi đỗ xe rộng rãi, thư viện, khu vực giặt là, sân chơi thể dục thể thao, phòng sinh hoạt cộng đồng và các hoạt động trách nhiệm xã hội nhằm hỗ trợ sinh viên thành công trong học tập, đồng thời đóng vai trò cầu nối khi đến tuổi trưởng thành.
Nói rõ hơn về những cơ hội mà PBSA mang lại cho thị trường bất động sản, ông Townsend lưu ý rằng số lượng sinh viên ghi danh có xu hướng tăng trong thời kỳ kinh tế suy thoái, sinh viên theo đuổi việc học cao hơn thay vì dấn thân vào một thị trường việc làm không chắc chắn. Ông phát biểu, “Số lượng sinh viên cực kỳ bền vững và thường tăng lên trong thời kỳ suy thoái. Công ty nghiên cứu bất động sản Bonard công bố dữ liệu cho thấy tỷ lệ lấp đầy PBSA năm 2022 ở châu Âu trung bình là 98%. Tại Đông Nam Á, khái niệm PBSA vẫn đang trong thời kỳ khai sơ, và chúng tôi vẫn chưa thấy các nhà đầu tư tổ chức cũng như các đơn vị vận hành quốc tế thâm nhập vào thị trường Việt Nam. Chúng tôi nghĩ rằng đây sẽ là một lợi thế dành cho các nhà phát triển bất động sản địa phương tiên phong tham gia lĩnh vực này.
Các chuẩn mực xã hội và hạn chế về khả năng chi trả của Việt Nam đang thay đổi, điều này cũng hỗ trợ nhu cầu PBSA. Tương tự như những gì chúng ta đang thấy trên khắp châu Á, các gia đình Việt Nam ngày càng thoải mái hơn với việc độ tuổi mà con cái có thể sống xa nhà và coi thời điểm này là cầu nối quan trọng để trưởng thành. Trong thời đại tự chủ, sinh viên lưu trú trong PBSA có thể cải thiện kỹ năng quản lý tài chính và thời gian, trải nghiệm thường xuyên hơn các hoạt động xã hội và xây dựng đa dạng các cộng đồng khác nhau như câu lạc bộ thể thao hoặc hoạt động tình nguyện.”
Ông Townsend cho biết: “PBSA đã và đang được nhận định là một hình thức tài sản thay thế có triển vọng trên khắp châu Âu, Hoa Kỳ và một số khu vực ở Châu Á Thái Bình Dương như Úc, Hồng Kông và Singapore. Tôi tin rằng PBSA có khả năng thành công ở Việt Nam.” Ông nói về sự thành công của Centurion Corp. tại Singapore – nhà điều hành PBSA đến từ Vương quốc Anh cùng thương hiệu Student Living và Vita Student. Thị trường PBSA toàn cầu đạt doanh thu 9,1 tỷ USD vào năm 2022 và dự báo từ Zion Research chỉ ra rằng thị trường này sẽ tăng trưởng với tốc độ CAGR từ 10,9% lên 14,1 tỷ USD vào năm 2030.