
Làng Phổ Lại không chỉ đơn thuần là một địa danh mà còn là minh chứng sống động cho sự hưng thịnh của nghề truyền thống tại Quảng Trị. Nằm yên bình bên bờ nam Hói Sòng, thuộc xã Cam An, huyện Cam Lộ, Phổ Lại sở hữu vị trí đắc địa, nơi giao thoa của các tuyến đường thủy và bộ quan trọng. Nhờ lợi thế này, từ giữa thế kỷ XVI, khi được khai khẩn bởi dòng họ Nguyễn gốc Hải Dương, Phổ Lại nhanh chóng trở thành trung tâm sản xuất, giao thương sầm uất, đóng vai trò trọng yếu trên hành lang kinh tế Đông - Tây, Nam - Bắc.
Giới thiệu

Phổ Lại (nay thuộc thị xã Chí Linh, tỉnh Hải Dương) nổi tiếng từ lâu với hai nghề thủ công truyền thống đặc sắc: nghề làm vôi và nghề làm giấy bản. Vôi Phổ Lại được sản xuất từ đá vôi địa phương, nổi tiếng trắng, mịn, bền, từng được sử dụng trong xây dựng đình chùa, miếu mạo và nhà dân. Giấy Phổ Lại trước đây chủ yếu dùng để viết thư pháp, in sách cổ, thậm chí còn được sử dụng trong công tác lưu trữ tài liệu.
Lịch sử và phát triển

- Nghề làm vôi: Xuất hiện từ hàng trăm năm trước, gắn liền với nhu cầu xây dựng truyền thống. Vôi Phổ Lại từng được cung cấp cho nhiều công trình lớn ở vùng đồng bằng Bắc Bộ.
- Nghề làm giấy: Trước kia, giấy Phổ Lại được làm từ nguyên liệu tre, nứa, dó... bằng phương pháp thủ công. Đây là sản phẩm văn hóa quan trọng, phục vụ nhu cầu học hành, in khắc và sinh hoạt.
- Phát triển hiện nay: Do sự xuất hiện của xi măng, giấy công nghiệp, hai nghề truyền thống này dần mai một. Hiện chỉ còn một số hộ duy trì với mục đích bảo tồn văn hóa và phục vụ khách du lịch, nghiên cứu. Địa phương đang có kế hoạch khôi phục làng nghề kết hợp du lịch trải nghiệm và giáo dục lịch sử.
Những trải nghiệm khi ghé thăm

Khi đến Phổ Lại, du khách có thể:
- Tham quan quy trình nung vôi thủ công: Xem cách đốt lò, nghiền vôi và ứng dụng trong xây dựng truyền thống.
- Khám phá cách làm giấy bản: Từ công đoạn ngâm nguyên liệu, giã bột, lọc nước đến phơi khô tạo nên tờ giấy mịn đẹp.
- Thử trải nghiệm: Tự tay thực hiện một vài công đoạn như se bột giấy, in họa tiết hoặc lấy vôi từ lò nung.
- Tìm hiểu giá trị lịch sử: Nghe chuyện về vai trò của vôi và giấy trong đời sống, văn hóa xưa.
- Mua sản phẩm lưu niệm: Giấy thủ công, sản phẩm trang trí hoặc quà lưu niệm từ chất liệu truyền thống.