
Làng nghề mây, tre đan chủ yếu tập trung ở thôn Cộng Hoà I, xã Tịnh Ấn Tây, huyện Sơn Tịnh, tỉnh Quảng Ngãi. Nghề này không chỉ là nghề phụ mà đã trở thành một phần quan trọng trong đời sống kinh tế của nhiều hộ dân ở đây. Nó đóng góp thu nhập đáng kể, đặc biệt trong thời điểm nông nhàn.
Giới thiệu làng nghề mây tre đan xã Tịnh Ấn Tây

Làng nghề mây tre đan ở xã Tịnh Ấn Tây, thành phố Quảng Ngãi, là một trong những làng nghề truyền thống lâu đời, gắn bó mật thiết với đời sống người dân địa phương. Tận dụng nguồn nguyên liệu tự nhiên phong phú từ tre, nứa, mây… người dân nơi đây đã sáng tạo ra nhiều sản phẩm thủ công tinh xảo như rổ, rá, nia, giỏ, bàn ghế và các vật dụng trang trí.
Không chỉ đáp ứng nhu cầu sinh hoạt hằng ngày, các sản phẩm mây tre đan Tịnh Ấn Tây còn mang giá trị văn hóa, thể hiện sự khéo léo và óc thẩm mỹ của người thợ thủ công. Ngày nay, làng nghề không ngừng đổi mới mẫu mã, kết hợp giữa yếu tố truyền thống và hiện đại để phù hợp hơn với thị hiếu, đồng thời từng bước mở rộng thị trường trong và ngoài tỉnh.
Làng nghề mây tre đan Tịnh Ấn Tây vừa là niềm tự hào của người dân Quảng Ngãi, vừa góp phần bảo tồn, phát huy nghề truyền thống của cha ông, đồng thời tạo sinh kế cho nhiều hộ gia đình.
Lịch sử hình thành và phát triển

Dưới đây là các điểm nổi bật về lịch sử và sự phát triển:
- Xuất phát lâu đời: Nghề mây, tre đan ở Tịnh Ấn Tây được truyền từ đời này sang đời khác, có từ rất lâu (không rõ ngày khởi đầu chính xác). Theo các cụ cao niên, nghề này là nghề truyền thống, vốn gắn liền với sinh hoạt, sản xuất nông thôn.
- Phát triển thủ công, mở rộng quy mô: Ban đầu là nghề làm tay truyền thống nhỏ lẻ. Dần dần, người dân mở rộng sản xuất, có cơ sở, xưởng nhỏ. Việc áp dụng máy móc hỗ trợ trong một số khâu như chẻ nan, bổ tre, máy róc mắt tre… đã được thử nghiệm để nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm.
- Chuyển đổi qua đào tạo nghề và cải thiện mẫu mã
- Có những đợt học tập, trao đổi với các nghệ nhân làng nghề khác để học mẫu mã, kỹ thuật mới nhằm phục vụ thị trường rộng hơn, gồm cả xuất khẩu.
- Chính quyền địa phương và các cơ quan hỗ trợ đã có dự án “Hỗ trợ phát triển làng nghề mây tre đan tại xã Tịnh Ấn Tây” nhằm cung cấp máy móc, thiết bị cho các hộ sản xuất, giúp nâng cao hiệu quả.
- Thách thức
- Việc đổi mới công nghệ, mẫu mã vẫn còn chậm so với nhu cầu thị trường.
- Vốn đầu tư còn hạn chế. Nhiều hộ không đủ điều kiện để vay vốn ngân hàng vì thiếu tài sản đảm bảo hoặc thiếu phương án kinh tế cụ thể.
- Sự cạnh tranh với sản phẩm nhựa, sản phẩm công nghiệp khác cũng ảnh hưởng.
Những trải nghiệm khi ghé thăm

Những trải nghiệm khi ghé thăm
Nếu bạn đến làng nghề mây tre đan Tịnh Ấn Tây, bạn có thể mong đợi những điều sau:
- Tham quan trực tiếp cơ sở sản xuất: Bạn sẽ được nhìn thấy quy trình sản xuất: từ việc xử lý nguyên liệu (chẻ, bổ, làm nan, róc mắt, chuốt, phơi, sấy…), tới khâu đan thành phẩm. Quan sát bàn tay khéo léo của người thợ, sự tỉ mỉ trong từng chi tiết.
- Thử làm sản phẩm: Du khách có thể được tham gia một vài công đoạn như đan lát một chiếc rá nhỏ, hay vót nan, hay thử đan mành đơn giản để làm một món quà lưu niệm. Việc này mang lại trải nghiệm thực tế, thú vị. (Tuy không rõ là có tất cả các cơ sở đều mở dịch vụ này, nhưng có những nơi trong làng nghề Bắc Giang làm được phần này, là mẫu), nên khi đi bạn nên hỏi trước.
- Mua sản phẩm thủ công: Có thể mua những sản phẩm mây tre đan làm sẵn (rổ, rá, thúng, mẹt...) vừa đẹp, lại mang dấu ấn địa phương. Bạn có thể chọn mẫu mã truyền thống hoặc mẫu mới nếu cơ sở có mẫu mới. Việc mua hàng trực tiếp từ cơ sở sản xuất còn giúp bạn hiểu hơn về giá cả, cách chế tác.
- Giao lưu với nghệ nhân: Trò chuyện với người dân làm nghề cao tuổi, học hỏi câu chuyện nghề, cách họ duy trì truyền thống, những khó khăn, niềm vui trong nghề. Điều này thường rất cảm động và truyền cảm hứng.
- Khung cảnh làng quê: Không chỉ riêng nghề mây tre, còn là không khí làng quê miền Trung: cây cối, đường làng, nhà cửa nhỏ, cuộc sống người dân giản dị. Thích hợp để thư giãn, chụp ảnh, tìm hiểu văn hóa địa phương.
- Thời điểm tốt để đi: Nên đi khi không phải mùa mưa, thời tiết ổn hơn để xem quy trình làm nghề, phơi sấy, trời quang. Ngoài ra, đi vào buổi sáng hoặc sáng sớm thường yên tĩnh, dễ quan sát công đoạn làm nghề hơn.