Yến sào hay gọi là tổ yến. Là những chiếc tổ được làm từ nước bọt của con chim yến. Yến sào có giá trị dinh dưỡng và công dụng vô cùng tốt cho sức khỏe.
Yến sào là gì?
Yến sào hay còn gọi là tổ yến, có tên như vậy do chiếc tổ đó được làm từ nước bọt của chim yến, một loài chim sống thủy chung với một bạn đời và phân bố ở nhiều nơi trên thế giới, như Trung Quốc, Thái Lan, Indonesia, Malaysia,... trong đó có Việt Nam. Tổ của loài chim này được gọi là tổ yến, đây là một loại thực phẩm được coi là cao cấp và có giá trị dinh dưỡng cao.
Tổ yến có nhiều loại khác nhau mà giá trị dinh dưỡng và màu sắc cũng thay đổi, kích thước từ nhỏ đến lớn tùy thuộc vào loại yến sào. Tổ chim yến được coi là một trong những sản phẩm dinh dưỡng, có tác dụng bồi bổ sức khỏe và cải thiện vóc dáng.
Nó được sử dụng để chế biến các món ăn bổ dưỡng như súp yến, cháo yến, nước yến hay được sử dụng làm nguyên liệu trong mỹ phẩm và thuốc tăng cường sức khỏe. Tuy nhiên, do giá trị kinh tế cao và khó khai thác, nên tổ yến tự nhiên cũng là một sản phẩm được sản xuất giả, khiến người tiêu dùng phải cẩn trọng khi mua.
Nhưng hiện nay mô hình nuôi yến nhân tạo được nhân rộng, vì vậy việc tìm mua yến cũng dễ dàng hơn và giá cá cũng phải chăng hơn so với loại yến sào tự nhiên.
Thành phần dinh dưỡng của yến sào
Thành phần những chất dinh dưỡng của tổ yến rất cao, có các chất vi lượng và đa lượng, trong tổ yến có 31 nguyên tố vi lượng như sắt, đồng, kẽm, canxi,... một số loại đường tốt cho cơ thể và 18 loại axit amin, các vi chất như Brom, Magan, bao gồm:
- Protein: 50 – 60%
- Canxi: 0.76%
- Sắt (Fe): 27.90%
- Kẽm (Zn): 1.88%
- Proline: 5.27%
- Axit aspartic: 4.69%
- Đồng ( Cu): 5.87%
- Glycine: 1.99%
- Fucose: 0.70%
- Galactose: 16.90%
- N-acetylgalactosamine: 7.30%
- N-acetylneuraminic acid: 8.60%
- Phenylalanine: 4.50%
- N-acetylglucosamine: 5.30%
- Tryptophan: 0.70%
- Tyrosine: 3.58%
- Histidine: 2.09%
- Threonine: 2.69%
- Lysine: 1.75%
- Cystein: 0.49%
- Isoleucine: 2.04%
- Valine: 4.12%
- Methionine: 0.46%
- Leucine: 4.56%
Công dụng tuyệt vời của yến sào
- Chống lão hóa, làm đẹp da
- Tốt cho người mới ốm dậy, suy nhược
- Tăng cường sức khỏe, phục hồi thể lực
- Bổ phế, phòng viêm phế quản
- Hỗ trợ tăng lượng hồng cầu máu, bổ máu
- Tăng cường hệ miễn dịch
- Tốt cho hệ thần kinh, tăng cường trí nhớ
- Kháng khuẩn, chống viêm nhiễm
- Tốt cho phụ nữ mang thai
- Hỗ trợ kiểm soát huyết áp
Phân loại các loại tổ yến
Tùy vào nguồn gốc, màu sắc và đặc điểm mà yến sào được chia thành nhiều loại như sau:
Phân loại yến sào theo màu sắc
Tổ yến huyết
Yến sào huyết là một loại tổ yến thượng hạng, được đánh giá rất cao về giá trị dinh dưỡng và tác dụng sức khỏe. Yến sào huyết chỉ chiếm 5% sản lượng, được coi là một món ăn quý hiếm và có giá trị cao.
Nó được xem là loại tổ yến tốt nhất trong 3 loại yến và có nhiều tác dụng đối với sức khỏe.
Tổ yến trắng
Là loại tổ yến có màu trắng ngà hay trắng đục, bên trong có thể có dính tạp chất đen hay lông yến dính vào trong tổ, độ sạch của yến trắng tùy vào loại đã được xử lý hay chưa( nếu yến trắng tinh chế đã được xử lý thì yến có màu trắng hơn, sạch sẽ, và không có tạp chất) và chất lượng yến trắng tốt. Tổ yến trắng chiếm 80% sản lượng trên thị trường nên thường có giá cao phải chăng và dễ tìm mua, vì vậy nên nó được sử dụng phổ biến.
Tổ yến hồng
Tổ yến hồng là loại tổ yến cao cấp, chỉ chiếm 15% tổng sản lượng khai thác và được coi là quý hiếm và bổ dưỡng. Là tổ yến được khai thác trong tự nhiên, có màu hồng do những tổ này được chim yến chọn ở chỗ có khoáng chất đặc biệt nên tổ chuyển màu hồng. Chính vì thế nên giá thành cao hơn tổ yến trắng và dưỡng chất cũng cao hơn.
Phân loại yến sào theo nguồn gốc
Tổ yến tự nhiên
Là tổ yến được ưa chuộng, những tổ yến tự nhiên thường được thấy ở những hang đá, vách núi cao 150m, việc lấy tổ yến rất nguy hiểm và vất vả, cho nên loại này được coi như vàng mềm của biển.
Những tổ yến tự nhiên có hàm lượng các nguyên tố vi lượng và khoáng chất cao hơn, do điều kiện và sự sinh trưởng của yến tốt nên thành phẩm là tổ yến có chất lượng cao hơn.
Tổ yến nhà nuôi
Tổ yến nhà nuôi là các tổ yến được thu hoạch nhờ dùng âm thanh ( tiếng yến kêu) để gọi yến về làm tổ, nhà nuôi yến thường không dùng để sinh sống, nhà yến thường làm ở nơi mát mẻ, khu vực ven biển...Tuy nhiên, tổ yến tự nhiên vẫn được ưa thích hơn.
Phân loại yến sào theo đặc điểm
Tổ yến nguyên tổ
Tổ yến nguyên tổ là một loại tổ yến được coi là tốt nhất trong các loại tổ yến khác. Tổ yến nguyên tổ là tổ yến được khai thác tự nhiên, không qua quá trình làm sạch hoặc xử lý nên còn dính lông của chim yến và nguyên tạp chất.
Tổ yến sơ chế
Tổ yến sơ chế là loại tổ yến được làm từ yến thô rút hết 80 – 90% lông của chim yến và các tạp chất bẩn. Tổ yến sơ chế có màu trắng, sợi yến mịn. Tổ yến sơ chế là loại tổ yến chất lượng và có nhiều công dụng cho sức khỏe.
Tổ yến tinh chế
Tổ yến tinh chế là loại tổ yến đã được làm sạch bụi bẩn và tạp chất.
Cách chưng tổ yến đường phèn
Chưng tổ yến đường phèn là một trong những phương pháp chế biến tổ yến phổ biến và đơn giản. Dưới đây là cách chưng tổ yến đường phèn:
Nguyên liệu:
- Tổ yến 20g
- Đường phèn
- Gừng
Các bước thực hiện:
- Rửa sạch tổ yến khô bằng nước, sau đó ngâm trong nước khoảng 1 giờ để làm mềm.
- Cho tổ yến vào rổ lọc bỏ hết bụi bẩn và tạp chất sau đó để ráo nước.
- Gừng cạo vỏ, rửa sạch và thái sợi
- Cho hỗn hợp tổ yến vào nồi chưng cách thủy, đun nước sôi và đặt nồi chưng lên trên, lưu ý nồi chưng không được chạm vào nước sôi.
- Chưng khoảng 30 phút, tùy thuộc vào lượng tổ yến và độ dày của tổ yến, nếu tổ yến dày cần chưng lâu hơn.
- Sau đó gừng và đường phèn vào yến đnag chưng, chưng đến khi yến chín và đường phèn tan hết, lưu ý không nên cho quá nhiều đường.
- Khi chưng xong, tắt bếp và đưa yến ra
- Múc vào chén và thưởng thức ngay hoặc làm mát rùi ăn
Chưng yến đường phèn là một cách chế biến đơn giản và ngon miệng để thưởng thức tổ yến tại nhà. Tuy nhiên, để có được tổ yến chất lượng và an toàn, bạn cần chọn mua sản phẩm từ những nguồn uy tín và đảm bảo.
Lời kết
Yến sào là một loại thực phẩm chứa nhiều dưỡng chất có lợi cho sức khỏe.