Trong kỷ nguyên số, việc xây dựng mô hình kinh doanh theo phương thức mới trong đó áp dụng Khoa học, Công nghệ, Kỹ thuật số là vô cùng quan trọng quyết định sự sống còn của doanh nghiệp trong tương lai.
Một gợi ý cho việc xây dựng khung mô hình cho Doanh nghiệp số của bạn, đó là công thức 5W1H thần thánh. luôn chứng minh được hiệu quả nếu áp dụng đúng và kiên trì. Chúng ta cùng phân tích nhé.
1. Bước 1: Hãy trả lời các câu hỏi WHY?
– Tại sao tôi cần phải chuyển đổi số Doanh nghiệp? Hoặc: Tại sao tôi cần phải xây dựng mô hình doanh nghiệp số?
Bạn biết không, trong thời đại ngày nay, khi mà Kỹ thuật số đang được đưa vào mọi khía cạnh của đời sống, kinh tế, xã hội, chính trị. Liệu Doanh nghiệp của bạn có thể tồn tại được lâu bền hay không khi mà bạn không chịu thay đổi và thích nghi với thời cuộc. Sự trì trệ giống như việc người ta chuyển hết sang sài điện thoại thông minh trong khi bạn còn cố chấp dùng cục gạch vậy. Kết cục thì thế nào?
– Tại sao tôi cần phải nỗ lực học tập để nâng cấp bản thân?
Bạn đã, đang hoặc sẽ là 1 chủ doanh nghiệp, là người thuyền trưởng để lèo lái một con tàu ra biển lớn đầy sóng gió. Liệu bạn có thể đảm bảo cho con tàu an toàn vượt qua mọi bão giông trên biển lớn hay không? Doanh nghiệp của bạn có vững vàng và thành công hay không, điều đó tùy thuộc vào Năng lực của người Doanh nhân. Đó là Tầm nhìn xa để thấy được phương hướng và dự đoán trước được các rủi ro và chuẩn bị sẵn sàng các phương án đối phó; Đó là khả năng điều hành dẫn dắt, gắn kết đoàn thể cùng chung chí hướng, cùng chung sức xây dựng ; đó là các kiến thức, chuyên môn, nghiệp vụ vững vàng để vận hành và điều phối, đó là khả năng ứng biến trước các tình thế nguy cấp; đó là sự kết nối thường xuyên với các đơn vị điều phối chỉ đạo, khả năng xây dựng các mối quan hệ để tạo môi trường thuận lợi cho sự phát triển; Đó là khả năng vận dụng sáng tạo và ứng dụng các đòn bẩy, đặc biệt là đòn bẩy KHCN kỹ thuật số …
Một người Lãnh đạo thiếu tầm nhìn là 1 người lãnh đạo mù; Một người Lãnh đạo thiếu năng lực là người lãnh đạo thiểu năng. Thử nghĩ xem, 1 người Lãnh đạo như vậy có thể đưa Doanh nghiệp của mình đi xa và đi lâu bền hay không?
2. Bước 2: Trả lời câu hỏi HOW 1? – Tôi phải làm như thế nào?
Tôi phải làm như thế nào để đạt được điều tôi mong muốn? Hay: Tôi phải làm thế nào để xây dựng thành công một mô hình Doanh nghiệp Số hoặc Chuyển đổi số Doanh nghiệp của mình?
Câu hỏi này nhằm tìm ra giải pháp thực hiện, bao gồm các phương án kinh doanh, chiến lược thực thi, các công cụ, phương tiện cần thiết hỗ trợ.
HOW ở phần này giúp bạn định hình một cách tổng thể, giống như phác thảo nên tấm bản đồ chiến lược cho doanh nghiệp mà thôi. chưa vội đi vào chi tiết nhé. Vì câu trả lời cho HOW là cả 1 rừng kiến thức đó, không nên vội vàng nhé.
3. Bước 3: Trả lời câu hỏi WHAT? Đó là gì?
Sau khi trả lời câu hỏi WHY? Bạn hiểu được tại sao cần phải thiết kế mô hình Doanh nghiệp số, hoặc Chuyển đổi số doanh nghiệp của mình cũng như lý do phải nâng cấp bản thân toàn diện. Điều này cực kỳ quan trọng vì nó giúp bạn định hướng một cách rõ ràng cho Doanh nghiệp của mình.
Câu hỏi HOW1 giúp bạn định hình rõ hơn và có 1 tấm bản đồ tổng thể những hành trang cần thiết cho 1 hành trình dài của mình.
Bây giờ thì trả lời các câu hỏi WHAT để xem sự lựa chọn tốt nhất cho bạn là gì nhé!
– Doanh nghiệp Số, hay Chuyển đổi số là ? Có những đặc điểm gì? Ưu nhược điểm của nó thế nào?
– Các loại mô hình Doanh nghiệp số, Chuyển đổi số nào đã và đang được ứng dụng thành công và chứng minh hiệu quả?
– Tôi có thể áp dụng mô hình gì cho doanh nghiệp của mình?
– Công nghệ gì phù hợp với mô hình tôi lựa chọn?
– Sản phẩm – dịch vụ tôi sẽ cung cấp là gì? ( Câu này dùng trong trường hợp bạn muốn khởi nghiệp và chưa xác định rõ sản phẩm, dịch vụ mà mình định cung cấp nhé)
Việc trả lời cho những câu hỏi WHAT sẽ giúp bạn hình dung một cách tổng thể, rõ ràng về mô hình Doanh nghiệp số phù hợp với Doanh nghiệp của bạn, hoặc phù hợp với nguồn lực, và các năng lực nội tại của bản thân và doanh nghiệp hiện có hoặc có thể huy động được.
Để trả lời câu hỏi này, bạn nên dành thời gian để tìm kiếm thông tin từ các nguồn trên Internet. Nhưng nếu bạn cảm thấy quá rối trước biển thông tin hỗ loạn thì tốt nhất nên tìm 1 người tư vấn, cố vấn tin cậy.
Câu hỏi WHAT sẽ giúp bạn lựa chọn mô hình kinh doanh phù hợp với mong muốn, năng lực và nguồn lực hiện có và có thể huy động được
4. Bước 4: Trả lời câu hỏi WHO? Liên quan đến Ai?
Xác định rõ những chủ thể liên quan nhé:
– Ai sẽ đồng hành cùng với tôi (Tôi làm cùng ai – Những cổ đông sáng lập, CĐ chiến lược đi cùng bạn, Nhân sự cốt lõi của Công ty, Dự án)
– Ai sẽ dẫn dắt tôt? ( Người tư vấn, cố vấn, giúp đỡ bạn trong việc định hướng và xây dựng chiến lược cho Doanh nghiệp hay nói cách khác là người giúp bạn hoàn thiện bản thiết kế Doanh nghiệp)
– Khách hàng của tôi là ai? Đối thủ cạnh tranh của tôi là ai? Đối tác của tôi là ai?
Bạn có thấy rằng, mọi việc đã sáng sủa hơn chưa nào, bạn bắt đầu nhìn thấy mọi việc rõ ràng hơn rồi đúng không?
5. Bước 5: Câu trả lời cho WHERE? – Không gian – Địa điểm
Nếu trong kinh doanh truyền thống, câu này rấ quan trọng, đó là địa điểm bạn mở Văn phòng, địa điểm bạn khai thác thị trường…nó quyết định tiềm năng thị trường và tính hiệu quả. Việc lựa chọn sai ảnh hưởng lớn đến hiệu quả kinh doanh của bạn.
– Khách hàng của tôi ở đâu?
– Đối thủ cạnh tranh của tôi đang ở đâu?
– Thị trường của tôi ở đâu?
Trong kỷ nguyên số, khi mà tất cả các khách hàng tiềm năng của bạn hàng ngày đều ở cùng 1 nơi, đó là Internet, thì vị trí địa lý không còn quá quan trọng. Thay vào đó là bạn cần xác định xem khách hàng mình muốn phục vụ họ ở đâu? thuộc độ tuổi, giới tính nào? các đặc điểm chung của họ ra sao? Càng chi tiết càng tốt. Khi bạn xác định rõ ràng và chính xác đối tượng khác hàng của bạn, bạn sẽ dễ dàng đưa ra các phương án tiếp cận đúng khách hàng mục tiêu của mình.
Thêm nữa bạn cũng cần xác định xem đối thủ cạnh tranh của bạn đang ở đâu? phân khúc nào? để mình né tránh và tìm phân khúc ít đối đầu, như vậy sẽ bớt hao tổn và hiệu quả cao hơn.
Trả lời câu hỏi WHERE giúp bạn định vị được thị trường mục tiêu, khách hàng mục tiêu và vị thế của mình trên thị trường rồi đúng không nào.
6. Bước 6: Câu trả lời cho WHEN! – Thời điểm – Thời lượng – Tốc độ
When? sẽ giúp bạn xác định được thời điểm thích hợp để xuất hiện, tung sản phẩm dịch vụ ra thị trường mục tiêu. Đồng thời cũng là một bộ phận cấu thành nên lợi thế cạnh tranh cho Doanh nghiệp bạn:
– Thời điểm nào phù hợp để tung sản phẩm, dịch vụ ra thị trường? Thời điểm nào phục vụ khách hàng là tốt nhất?
– Thời lượng, sản xuất, cung ứng, xử lý các đơn hàng, giao hàng, dịch vụ khách hàng là bao lâu?
– Tốc độ hoàn thiện và phát triển hệ thống quy trình , tốc độ hoàn thiện và khắc phục các sự cố…?
– Lộ trình phát triển của Doanh nghiệp?
Giải quyết các câu hỏi trên và cam kết thực hiện chúng sẽ giúp bạn tạo ra lợi thế cạnh tranh khác biệt trên thị trường.
7. Bước 7 - Câu trả lời How ?
Vậy là bạn đã xác định được phương hướng, lựa chọn mô hình, xác định nguồn nhân lực, đối tượng phù hợp, định vị khách hàng, và các yếu tố thời lượng, lộ trình phù hợp… Cuối cùng, câu hỏi Quan trọng thứ 2 ( Sau câu hỏi WHY? ) đó là: LÀM NHƯ THẾ NÀO ? ( HOW2)
Trả lời câu hỏi này chính là hướng dẫn hành động để bạn dịch chuyển từ lý thuyết vào thực tiễn. Lúc này, điều bạn cần đó chính là hệ thống kiến thức về chuyên môn nghiệp vụ, các kỹ năng và năng lực của người Thuyền trưởng. Những công việc cần làm như sau
– Xây dựng chiến lược tổng thể cho Doanh nghiệp của bạn bao gồm:
+ Chiến lược Sản phẩm: ( Sản phẩm chính, sản phẩm phụ, sản phẩm gia tăng, Giá bán)
+ Chiến lược thị trường: Marketing, Sales, truyền thông, quảng bá, quảng cáo…
+ Chiến lược nhân sự: Nhân sự cố định, cộng tác viên, đối tác hợp tác…, mức lương, chính sách
+ Chiến lược tài chính: Dự kiến Chi phí cho các bộ phận: Văn phòng, thị trường, dự kiến thu chi, lỗ lãi, xác định mức đầu tư cho các giải pháp mới… xác định điểm hòa vốn…
Bạn có thể hoạch định chi tiết hoặc có thể liệt kê các ý cơ bản tùy thuộc quy mô hoạt động của doanh nghiệp. Đối với các Doanh nghiệp đã và đang hoạt động, lời khuyên cho bạn là nên viết tỷ mỉ, vì nó sẽ giúp bạn sẽ nhận ra các vấn đề của doanh nghiệp mình, tìm ra các điểm vênh, điểm tắc để từ đó có phương án khắc phục. Việc đồng bộ các chiến lược trên sẽ giúp cho doanh nghiệp của bạn phát triển đồng bộ và vững vàng.
– Tổ chức thực hiện:
+ Xác định Mục tiêu và lộ trình theo từng giai đoạn: NGẮN HẠN (1 – 3 năm); TRUNG HẠN (3-5 năm); DÀI HẠN (trên 5 năm). Hầu như nhiều doanh nghiệp nhỏ không xác định rõ mục tiêu cho từng giai đoạn nên rơi vào tình trạng bị động, luôn bị cuốn theo công việc và xử lý các công việc mang tính cấp thiết. Việc tập trung vào mục tiêu Ngắn hạn và bỏ qua mục tiêu Trung, Dài hạn sẽ dễ dẫn đến việc theo đuổi mục tiêu lợi nhuận mà bỏ qua các mục tiêu khác, dẫn đến việc mất cân bằng các giá trị của Doanh nghiệp.
+ Căn cứ Mục tiêu Ngắn hạn, Lên kế hoạch và danh sách các công việc cụ thể cần phải làm để đạt mục tiêu ngắn hạn, dự kiến thời gian hoàn thành.
+ Điều rất quan trọng là bạn phải hiểu thật kỹ lưỡng về mô hình Doanh nghiệp số mà bạn lựa chọn. Đồng thời bạn phải làm chủ Công nghệ mà bạn sẽ ứng dụng. Tức là bạn phải tìm hiểu để nắm rõ về công nghệ đó, ví dụ như: Blockchain, Trí Tuệ nhân tạo ( AL), Internet vạn vật ( IoT), Dữ liệu lớn ( Big Data), Công nghệ Fintech…
Bạn không cần trở thành 1 kỹ thuật viên, mà bạn cần hiểu để vận dụng một cách tốt nhất cho Doanh nghiệp của mình. Không nên lệ thuộc vào đội ngũ kỹ thuật.
+ Xác định năng lực hiện tại của bản thân và có kế hoạch bồi dưỡng và nâng cao kiến thức, kỹ năng, phát triển năng lực cá nhân để có khả năng vận hành và đưa doanh nghiệp phát triển bền vững.
Bài chia sẻ này đã mô tả tổng quát tấm bản đồ chiến lược cho Doanh nhân trên hành trình khởi nghiệp trong thời đại số.
Trong kỷ nguyên mới, nhiều cơ hội nhưng cũng đầy rẫy những thách thức. Đòi hỏi người Doanh nhân cần Tỉnh thức, cần xác định rõ mục đích đích thực mà bản thân và Doanh nghiệp muốn hướng tới. Đồng thời thiết kế tấm Bản đồ Chiến lược tổng thể thật rõ ràng, rồi từ đó bồi đắp các chi tiết để cụ thể hóa các mục tiêu và lên kế hoạch thực hiện các danh mục công việc một cách hiệu quả.
Nếu bạn muốn khởi nghiệp nhưng chưa tự tin vào năng lực của bản thân, Lời khuyên cho bạn là tìm 1 chuyên gia tư vấn giúp định hướng và hỗ trợ bạn. Tốt hơn nữa là tìm người cố vấn ( Mentor) có tâm huyết, họ sẽ tư vấn cho bạn đồng thời đi cùng bạn, động viên bạn trên hành trình khởi nghiệp gian nan cho tới khi gặt hái thành quả như mong đợi.
Chúc bạn thành công trên hành trình Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trong Kỷ nguyên Số, Xây dựng cho mình 1 Doanh nghiệp Số phát triển bền vững và đem lại giá trị cho cộng đồng xã hội.
Phụng Huỳnh Phước |
25/05/2024 10:25
Phụng Huỳnh Phước |
25/05/2024 10:25
Phụng Huỳnh Phước |
25/05/2024 10:23
.png)
Phụng Huỳnh Phước |
25/05/2024 10:19
Phụng Huỳnh Phước |
25/05/2024 10:18
.png)
Phụng Huỳnh Phước |
25/05/2024 11:05
Phụng Huỳnh Phước |
25/05/2024 10:44
Phụng Huỳnh Phước |
25/05/2024 10:44
Phụng Huỳnh Phước |
25/05/2024 10:43
Phụng Huỳnh Phước |
25/05/2024 10:42
Phụng Huỳnh Phước |
25/05/2024 10:40
Phụng Huỳnh Phước |
25/05/2024 10:36
Phụng Huỳnh Phước |
25/05/2024 10:33
