Lai Châu

Lai Châu là một tỉnh miền núi biên giới thuộc vùng Tây Bắc Việt Nam, nổi tiếng với cảnh quan hùng vĩ, bản sắc văn hóa đa dạng và vị trí chiến lược quan trọng. Với đường biên giới dài hơn 265 km tiếp giáp tỉnh Vân Nam (Trung Quốc), Lai Châu không chỉ là “phên dậu” của Tổ quốc mà còn là cầu nối giao thương quốc tế. Nơi đây còn giữ được nhiều nét đẹp nguyên sơ, trở thành điểm đến hấp dẫn đối với du khách trong và ngoài nước.

• Diện tích: 9.068,73 km²
• Dân số: 512.601 người

Từ xưa, Lai Châu (hay Mường Lai) vốn thuộc phủ Điện Biên, tỉnh Hưng Hóa và do các tù trưởng dân tộc Thái cai quản, quy phục triều đình phong kiến. Năm 1909, tỉnh Lai Châu được thành lập theo nghị định của Toàn quyền Đông Dương, sau đó trải qua nhiều biến động: từng bị thay thế bởi Đạo Quan binh, sáp nhập vào Khu tự trị Thái Mèo rồi trở lại là một tỉnh thuộc khu Tây Bắc.

Năm 2003, Quốc hội quyết định chia tách thành hai tỉnh Lai Châu và Điện Biên; đến năm 2013, thị xã Lai Châu được nâng cấp thành thành phố tỉnh lỵ. Gần đây, theo nghị quyết năm 2025, tỉnh tiếp tục sắp xếp đơn vị hành chính, hiện có 38 xã, phường trực thuộc.

Lai Châu nằm trong vùng núi cao Tây Bắc, có địa hình hiểm trở, bị chia cắt bởi nhiều dãy núi, thung lũng và sông suối.

Khí hậu Lai Châu mang đặc trưng cận nhiệt đới gió mùa, mùa đông lạnh và mùa hè mát mẻ. Sông Đà cùng nhiều phụ lưu đã tạo nên những vùng đất giàu tiềm năng thủy điện, đồng thời đem lại cảnh quan sơn thủy hữu tình.

Nhờ tái lập năm 1962, Lai Châu từ một trong những tỉnh khó khăn nhất cả nước, nhưng đã có bước phát triển đáng ghi nhận. Nền kinh tế chuyển dịch theo hướng tích cực: nông – lâm nghiệp tập trung vào cây chè, thảo quả, cao su và kinh tế rừng; công nghiệp nổi bật với thủy điện và chế biến nông lâm sản; dịch vụ, thương mại và du lịch ngày càng mở rộng.

Hạ tầng giao thông từng bước được đầu tư, kết nối với các tỉnh và cửa khẩu Ma Lù Thàng – Trung Quốc, tạo thuận lợi cho giao thương. Về xã hội, dân trí được nâng cao, công tác xóa đói giảm nghèo đạt nhiều kết quả; hệ thống trường học, y tế, viễn thông từng bước phát triển. Lai Châu cũng là tỉnh có mật độ dân số thấp nhất cả nước, nơi cư trú của nhiều dân tộc với bản sắc văn hóa đặc trưng.

Lai Châu là vùng đất đa sắc màu văn hóa với sự hiện diện của hơn 20 dân tộc, trong đó đông nhất là Thái, H’Mông, Dao, Hà Nhì, Lự… Các lễ hội như Gầu Tào, Then Kin Pang, Lễ hội Xên bản – Xên mường cùng kho tàng dân ca, dân vũ đã tạo nên bản sắc riêng biệt.

Du lịch Lai Châu nổi bật với những địa danh hùng vĩ như: đỉnh Bạch Mộc Lương Tử, động Tiên Sơn, cao nguyên Sìn Hồ, thác Tác Tình, hay cửa khẩu Ma Lù Thàng. Các bản làng người dân tộc với nghề dệt thổ cẩm, chế biến rượu ngô, các món đặc sản như lợn cắp nách, pa pỉnh tộp, xôi tím… cũng là điểm nhấn níu chân du khách.

Lai Châu hôm nay vừa là vùng đất giàu truyền thống lịch sử, vừa đang trên đà phát triển mạnh mẽ với định hướng nông nghiệp bền vững, công nghiệp thủy điện, thương mại và du lịch sinh thái. Với cảnh quan thiên nhiên hoang sơ và bản sắc văn hóa đặc sắc, Lai Châu xứng đáng là điểm đến hấp dẫn và là vùng đất giàu tiềm năng trong tương lai.