Trà phổ nhĩ là gì?
Trà Phổ Nhĩ (Pu-erh tea) là một loại trà nổi tiếng của Trung Quốc, có nguồn gốc từ tỉnh Vân Nam.
Được làm từ lá của những cây trà cổ thụ mọc trên núi cao của những vùng núi quanh năm mây và sương mù bao phủ.
Đây là một trong những loại trà được lên men, mang lại hương vị độc đáo và đặc biệt.
Trà Phổ Nhĩ có hai loại chính
Trà Phổ Nhĩ Sống (Sheng Pu-erh): Loại này không trải qua quá trình lên men nhân tạo, mà được lên men tự nhiên qua thời gian. Trà Phổ Nhĩ sống thường có vị chát nhẹ và hương thảo mộc, càng để lâu thì hương vị càng đậm đà và phong phú.
Trà Phổ Nhĩ Chín (Shou Pu-erh): Loại này được lên men nhân tạo qua một quy trình đặc biệt, thường kéo dài vài tháng. Trà Phổ Nhĩ chín có vị mềm mại, ngọt dịu và hương thơm đậm đà hơn so với trà sống.
Cả hai loại trà này đều có những đặc điểm riêng biệt và được ưa chuộng bởi những người yêu trà trên khắp thế giới.
Trà Phổ Nhĩ thường được nén thành bánh hoặc viên, và có thể được lưu trữ trong nhiều năm, thậm chí hàng chục năm, để hương vị trở nên tốt hơn theo thời gian.
Những tên gọi của trà Phổ Nhĩ
Pu-erh tea: Tên gọi phổ biến quốc tế.
Trà Phổ Nhĩ: Tên gọi bằng tiếng Việt.
Bửu Lỉ: cũng là một tên gọi khác của Trà Phổ Nhĩ trong ngôn ngữ và văn hóa Việt Nam.
Tên gọi "Bửu Lỉ" là một cách phiên âm tiếng Việt cho "Phổ Nhĩ" (普洱) trong tiếng Trung Quốc. Đây là một cách phát âm cũ, ít được sử dụng hiện nay, nhưng vẫn có người quen thuộc với tên gọi này.
普洱茶 (Pǔ'ěr chá): Tên gọi bằng tiếng Trung Quốc.
Sheng Pu-erh: Tên gọi cho Trà Phổ Nhĩ Sống.
Shou Pu-erh: Tên gọi cho Trà Phổ Nhĩ Chín.
Raw Pu-erh: Cũng dùng để chỉ Trà Phổ Nhĩ Sống.
Ripe Pu-erh: Cũng dùng để chỉ Trà Phổ Nhĩ Chín.
Ngoài ra, có nhiều tên gọi địa phương khác hoặc tên thương mại do các nhà sản xuất đặt ra, nhưng những tên gọi trên là phổ biến và được công nhận rộng rãi.
Những quốc gia sản xuất trà Phổ Nhĩ
Trà Phổ Nhĩ chủ yếu được sản xuất tại Trung Quốc, đặc biệt là ở tỉnh Vân Nam, nơi nó có nguồn gốc.
Tuy nhiên, một số quốc gia khác cũng bắt đầu sản xuất trà Phổ Nhĩ hoặc các loại trà lên men tương tự. Dưới đây là danh sách các quốc gia sản xuất trà Phổ Nhĩ hoặc tương đương:
Trung Quốc:
Vùng trà cổ thụ tại Vân Nam Trung Quốc
Tỉnh Vân Nam: Đây là nơi sản xuất chính và nổi tiếng nhất của trà Phổ Nhĩ, với nhiều vùng trồng trà danh tiếng như Phổ Nhĩ, Lâm Thương, Xishuangbanna.
Myanmar (Miến Điện):
Một số vùng giáp ranh với tỉnh Vân Nam cũng sản xuất trà lên men tương tự.
Tại Myanmar (Miến Điện), vùng sản xuất trà lên men tương tự trà Phổ Nhĩ chủ yếu tập trung ở bang Shan, đặc biệt là các khu vực phía bắc giáp ranh với tỉnh Vân Nam, Trung Quốc. Một số vùng cụ thể bao gồm:
Kyaing Tong (Kengtung): Nằm ở phía đông bang Shan, vùng này có điều kiện khí hậu và thổ nhưỡng phù hợp cho việc trồng trà, và người dân địa phương cũng có truyền thống sản xuất các loại trà lên men.
Mong Hpayak (Mong Phyak): Đây là một trong những khu vực sản xuất trà nổi tiếng tại bang Shan, nằm gần biên giới với Trung Quốc.
Mong La: Vùng này cũng sản xuất trà lên men và có khí hậu tương tự với các khu vực trồng trà ở Vân Nam, Trung Quốc.
Panglong: Nằm ở phía nam bang Shan, Panglong cũng là một vùng có truyền thống trồng trà và sản xuất trà lên men.
Những vùng này không chỉ có điều kiện tự nhiên thuận lợi cho việc trồng trà mà còn có sự giao thoa văn hóa với Trung Quốc, giúp phát triển và duy trì kỹ thuật sản xuất trà lên men tương tự như trà Phổ Nhĩ.
Lào:
Một số khu vực phía bắc Lào cũng sản xuất trà lên men, thường được so sánh với trà Phổ Nhĩ.
Tại Lào, trà lên men tương tự trà Phổ Nhĩ chủ yếu được sản xuất ở các khu vực phía bắc, nơi có điều kiện tự nhiên và khí hậu phù hợp. Một số vùng cụ thể bao gồm:
Luang Namtha: Nằm ở phía bắc Lào, Luang Namtha có khí hậu mát mẻ và điều kiện thổ nhưỡng thuận lợi cho việc trồng trà. Vùng này có nhiều đồn điền trà cổ thụ, và người dân địa phương đã phát triển kỹ thuật sản xuất trà lên men.
Phongsaly: Đây là một trong những vùng sản xuất trà nổi tiếng nhất của Lào. Phongsaly có nhiều đồi trà cổ, và trà lên men từ khu vực này được biết đến với chất lượng cao.
Oudomxay: Nằm ở phía bắc Lào, Oudomxay cũng có các đồn điền trà và truyền thống sản xuất trà lên men tương tự.
Xieng Khouang: Khu vực này có điều kiện khí hậu mát mẻ và nhiều đồi trà, nơi sản xuất trà lên men.
Những vùng này không chỉ có điều kiện tự nhiên phù hợp cho việc trồng trà mà còn có sự giao thoa văn hóa và kỹ thuật với các vùng sản xuất trà lên men ở Trung Quốc, giúp duy trì và phát triển truyền thống sản xuất trà đặc biệt này.
Việt Nam:
Một số vùng cao nguyên phía bắc như Hà Giang, Sơn La cũng sản xuất trà lên men, mặc dù không nổi tiếng bằng Phổ Nhĩ của Trung Quốc.
Đài Loan:
Một số nhà sản xuất trà ở Đài Loan đã bắt đầu sản xuất trà lên men tương tự Phổ Nhĩ.
Tại Đài Loan, trà lên men tương tự trà Phổ Nhĩ cũng được sản xuất, mặc dù không phổ biến như các loại trà khác của Đài Loan. Một số vùng cụ thể tại Đài Loan nổi tiếng với việc sản xuất trà lên men hoặc các loại trà có quy trình lên men tương tự bao gồm:
Nantou County: Đây là khu vực nổi tiếng nhất của Đài Loan về sản xuất các loại trà, bao gồm cả trà Ô Long và trà đen lên men. Nantou có điều kiện khí hậu và thổ nhưỡng phù hợp cho việc trồng trà, và một số nhà sản xuất đã bắt đầu thử nghiệm và sản xuất các loại trà lên men tương tự Phổ Nhĩ.
Chiayi County: Khu vực này cũng nổi tiếng với việc sản xuất các loại trà, bao gồm cả trà Ô Long và trà lên men. Các nhà sản xuất tại Chiayi đã phát triển kỹ thuật lên men trà để tạo ra các loại trà có hương vị và đặc tính độc đáo.
Hsinchu County: Một số vùng ở Hsinchu cũng có truyền thống sản xuất trà và đã thử nghiệm với các phương pháp lên men tương tự như Phổ Nhĩ.
Mặc dù Đài Loan nổi tiếng hơn với các loại trà Ô Long, trà đen và trà xanh, nhưng những nỗ lực sản xuất trà lên men tương tự Phổ Nhĩ đang ngày càng được chú ý và phát triển, mang lại sự đa dạng và phong phú cho thị trường trà của Đài Loan.
Thái Lan:
Khu vực phía bắc Thái Lan cũng có một số vùng sản xuất trà lên men.
Tại Thái Lan, trà lên men tương tự trà Phổ Nhĩ cũng được sản xuất ở một số vùng phía bắc, nơi có điều kiện khí hậu và thổ nhưỡng tương tự với các vùng sản xuất trà ở tỉnh Vân Nam, Trung Quốc. Các vùng sản xuất trà lên men nổi tiếng tại Thái Lan bao gồm:
Mae Salong: Nằm ở tỉnh Chiang Rai, Mae Salong là một trong những vùng sản xuất trà nổi tiếng nhất của Thái Lan. Khu vực này có nhiều người Hoa di cư sinh sống, họ mang theo kỹ thuật trồng và sản xuất trà từ Trung Quốc. Mae Salong nổi tiếng với các loại trà Ô Long và trà lên men.
Doi Mae Salong: Cũng nằm ở tỉnh Chiang Rai, khu vực này có điều kiện khí hậu mát mẻ và đất đai phù hợp cho việc trồng trà. Doi Mae Salong sản xuất nhiều loại trà, bao gồm cả trà lên men tương tự Phổ Nhĩ.
Chiang Mai: Một số khu vực ở Chiang Mai cũng sản xuất trà lên men, nhờ vào điều kiện tự nhiên và sự giao thoa văn hóa với các vùng sản xuất trà của Trung Quốc.
Doi Tung: Đây là một khu vực khác ở tỉnh Chiang Rai, nơi có nhiều đồi trà và truyền thống sản xuất trà lâu đời. Doi Tung cũng sản xuất các loại trà lên men và các loại trà khác.
Những vùng này không chỉ có điều kiện tự nhiên phù hợp cho việc trồng trà mà còn có sự ảnh hưởng văn hóa và kỹ thuật từ Trung Quốc, giúp phát triển và duy trì truyền thống sản xuất trà lên men tương tự như trà Phổ Nhĩ.
Mặc dù các quốc gia này sản xuất trà lên men, nhưng trà Phổ Nhĩ chính gốc từ tỉnh Vân Nam, Trung Quốc, vẫn được coi là chất lượng cao nhất và có giá trị nhất trên thị trường quốc tế.