Giới thiệu chung
Theo Tổ chức Liên Hiệp Quốc (UNESCO), kỹ năng sống là năng lực cá nhân để thực hiện đầy đủ các chức năng và tham gia vào cuộc sống hàng ngày.
Bên cạnh việc cho con học các kiến thức văn hóa ở trường, phụ huynh cũng cần chú trọng giáo dục kỹ năng sống ngay từ khi trẻ còn ở tuổi mầm non. Các kỹ năng được lựa chọn nên đơn giản, có khả năng áp dụng trong thực tiễn để trẻ hình thành thói quen tốt ngay từ bé.
Các bài học kỹ năng sống phù hợp với trẻ mầm non
Chăm sóc bản thân
Tự chăm sóc bản thân là một trong những kỹ năng giúp trẻ hình thành tính tự lập ngay từ khi còn nhỏ. Điều này bao gồm thực hiện các nhu cầu cá nhân và vệ sinh cơ bản hàng ngày của trẻ như mặc quần áo, tự ăn, tự đánh răng, đi vệ sinh và chăm sóc đồ dùng cá nhân của họ.
Các kỹ năng tự chăm sóc bản thân cho phép trẻ phát triển khả năng sắp xếp các công việc và đồ đạc khi trẻ luyện tập khả năng kiểm soát và phối hợp thể chất để thực hiện các nhiệm vụ phù hợp với sự phát triển của trẻ.
Giải quyết vấn đề
Cuộc sống luôn tồn tại những khó khăn mà mỗi cá nhân sẽ đối diện trong suốt cuộc đời, tùy theo từng giai đoạn. Trẻ mầm non cũng có những khó khăn riêng như làm bài tập, học ngôn ngữ, ho, sốt.
với mỗi đứa trẻ, cha mẹ sẽ là người đồng hành cùng con vượt qua khó khăn, thử thách, giúp con sớm tự lập, hòa nhập môi trường mới. Phụ huynh có thể bắt đầu bằng việc tạo cho trẻ thói quen tự đứng dậy sau khi vấp ngã, để cho trẻ tự giải quyết trước khi quyết định hướng dẫn cho trẻ... Các thói quen nhỏ này sẽ tạo tiền đề cho sự phát triển của trẻ sau này. Từ đó, trẻ sẽ hình thành ý thức lạc quan, vững tin giải quyết vấn đề trong mọi tình huống, bản lĩnh hơn.
Cùng với đó, cha mẹ cũng có thể dạy cho trẻ về việc nhận diện, phòng tránh nguy hiểm cho bản thân, không nhận đồ từ người lạ, tránh vật hoặc con vật gây nguy hiểm...
Giao tiếp
Kỹ năng giao tiếp tập hợp những quy tắc, cách ứng xử, phản hồi... giữa người nói và người nghe nhằm đạt mục đích nhất định. Người có kỹ năng giao tiếp tốt sẽ có mối quan hệ rộng rãi, dễ dàng thăng tiến.
Để bồi dưỡng kỹ năng xã hội cho trẻ, phụ huynh nên học cách lắng nghe con, thể hiện tình yêu thương trọn vẹn đồng thời dạy con thái độ tôn trọng người khác, cũng như sử dụng ngôn từ chuẩn mực, thân thiện.
Quản lý cảm xúc
Nhóm kỹ năng về quản lý cảm xúc bao gồm kiềm chế cảm xúc, thể hiện quan điểm cá nhân... Nếu được giáo dục đúng, trẻ sẽ có khả năng kiểm soát, chịu trách nhiệm về cảm xúc của mình một cách tốt hơn, trẻ tự nhận biết mình là ai, mong muốn gì, từ đó điều chỉnh cảm xúc bản thân phù hợp hơn.