Cá khô là loại cá tươi sau khi được phơi hoặc sấy khô, cá khô giúp bạn bảo quản được trong thời gian lâu.
Cá khô là gì?
Cá khô là cá được làm từ cá tươi, sau đó được mang đi phơi khô hoặc sấy khô, cách làm này mục đích để lưu trữ và bảo quản dài mà không cần tủ lạnh. Đây là một phương pháp dự trữ thực phẩm từ thời xa xưa, giúp giữ lại chất dinh dưỡng và hương vị của cá. Cá khô có thể được chế biến thành nhiều món ăn ngon như nướng, chiên, làm gỏi, hoặc kho.
Ăn cá khô có tốt cho sức khỏe không?
Cá khô là phương pháp truyền thống để bảo quản cá bằng cách phơi khô dưới ánh nắng mặt trời, giúp kéo dài thời gian sử dụng. Phương pháp này vẫn được áp dụng từ xứa cho đến ngày nay. Cá khô có thể lưu trữ được nhiều tháng mà không bị hỏng, dễ dàng trong việc vận chuyển và bảo quản hơn so với cá tươi.
Thực tế cho thấy, cá khô giúp chế biến nhiều món ăn ngon, mà còn giúp bổ sung nhiều dưỡng chất cho cơ thể. Tuy nhiên, khi thực hiện cách làm này, cá tươi thường được ướp với nhiều muối, vì vậy những người có cao huyết áp, vấn đề thận hay người già.... nên hạn chế ăn cá khô vì nó có thể ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Còn người có sức khỏe tốt cũng nên ăn vừa phải, không nên ăn quá nhiều.
Để tối ưu hóa lợi ích của cá khô, nên chỉ nấu và sử dụng khoảng 2-3 lần mỗi tuần. Bạn cần mua cá khô ở những nhà sản xuất uy tín, nguồn gốc rõ ràng, có giấy chứng nhận an toàn thực phẩm. Trước khi chế biến, nên ngâm cá trong nước để loại bỏ một phần muối, bụi bẩn và các độc tố có hại.
Cá khô mốc ăn được không?
Câu trả lời là không nên. Khi phát hiện cá khô bị mốc, bạn có thể loại bỏ phần mốc, ngâm cá trong nước muối khoảng 30 - 60 phút, sau đó phơi nắng 2-3 lần. Tuy nhiên, cách này không đảm bảo loại bỏ hoàn toàn vi khuẩn và nấm mốc.
Nếu cá khô bị mốc xanh hoặc đen, tốt nhất là bỏ đi. Những loại mốc này chứa độc tố nguy hiểm, có thể gây ngộ độc thực phẩm và các vấn đề về sức khỏe nghiêm trọng.
Dù có cạo sạch mốc hay ngâm nước muối, độc tố vẫn có thể tồn tại bên trong thực phẩm. Ánh nắng chỉ giúp làm khô, không loại bỏ hoàn toàn vi khuẩn. Vì vậy, an toàn nhất là không ăn cá khô bị mốc để tránh nguy cơ sức khỏe.
Cách bảo quản cá khô tốt nhất
Dưới đây là một số cách bảo quản cá khô lâu mà bạn có thể tham khảo:
Bảo quản trong ngăn đông tủ lạnh
Cá khô cho vào trong ngăn đông là cách hiệu quả và bảo quản cá khô trong thời gian dài. Bằng cách đặt cá khô vào giấy báo, túi zip vào ngăn đông, bạn có thể giữ cá khô tươi ngon khoảng 6 tháng. Khi cần sử dụng, chỉ cần rã đông là có thể chế biến ngay.
Bảo quản cá khô bằng cách hút chân không
Đây là phương pháp tối ưu để bảo quản cá khô. Cách hút chân không, giúp loại bỏ toàn bộ không khí từ bên trong túi, ngăn chặn sự oxy hóa và phát triển của vi khuẩn và mốc. Khi hút chân không và bảo quản trong tủ lạnh hoặc tủ đông, cá khô có thể giữ được từ 6 tháng đến 1 năm.
Cách làm này rất hiệu quả, nếu bạn cần bảo quản cá khô lâu thì nên áp dụng cách này.
Bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh
Cá khô bạn chọn mua cá khô đến từ các nhà sản xuất uy tín, sau đó bạn nên bọc kín cá khô bằng giấy báo hoặc túi nilon rồi chỉ cần cho cá khô đặt vào ngăn mát tủ lạnh ở nhiệt độ từ 14 - 16 độ C. Giấy báo sẽ giúp hạn chế mùi cá khô lan ra các thực phẩm khác và giảm độ ẩm.
Cách làm này chỉ giữ cá khô được khoảng 7 ngày.
Bảo quản cá khô bằng cách dùng gói hút ẩm
Bạn cũng có thể sử dụng gói hút ẩm để giữ cho môi trường xung quanh cá khô khô ráo. Gói hút ẩm giúp ngăn chặn sự phát triển của mốc và vi khuẩn. Để áp dụng phương pháp này bạn cần chắc chắn gói hút ẩm được đóng gói kín, sau đó cho vào trong túi đựng cá khô, sau đó bảo quản nơi khô ráo.
Bảo quản ở điều kiện thường
Có một cách khác là bạn có thể bảo quản cá khô ở nhiệt độ phòng. Chỉ cần sau khi mua cá khô về, mang ra nắng phơi dưới 1-2 ngày nắng, lúc này cá đã được làm khô hoàn toàn. Tiếp đó chỉ cần dùng giấy báo bọc cá nhiều lớp, cuối cùng cho vào túi nilon hay túi zip, cho cá khô vào nơi thoáng mát lưu trữ.
Cách này giúp bảo quản cá khô được khoảng gần 7 ngày.
Cách bảo quản cá khô khi gửi đi xa
Đối với việc gửi cá khô đi xa, cách hút chân không là lựa chọn tốt nhất. Hút chân không giúp cá khô giữ được màu sắc và độ ẩm, đồng thời giữ cho cá khô đẹp mắt, khi vận chuyển cũng dễ dàng hơn. Túi hút chân không thường có độ dày phù hợp để đảm bảo chất lượng cá khô và cá khô được lâu hơn, đồng thời giúp ngăn mùi cá khô bay ra ngoài.
Cách chọn mua cá khô ngon, chất lượng
Để chọn mua được cá khô ngon bạn có thể tham khảo các mẹo sau:
Màu sắc
Cá khô ngon thường có màu tươi, thịt cá có màu tự nhiên, có màu vàng trong hoặc trắng hồng. Tránh mua cá có màu quá trắng hoặc quá vàng vì có thể loại cá khio này đã được người ta tẩy trắng hoặc lên dầu.
Mùi hương
Cá khô có mùi đặc trưng, hoặc là thơm hoặc tanh nhẹ tùy vào loại cá khô, nếu cá khô có mùi hôi, mốc... thì bạn không nên lựa chọn.
Hình dáng
Chọn cá khô nguyên vẹn, không bị vãy đầu, gãy vây, cá khô nguyên con vừa nhìn đẹp mắt vừa chứng tỏ ít ra nó đã được sơ chế và làm khô cẩn thận. Nếu là cá khô phi lê, hãy chọn loại có da dính sát vào thịt.
Cá khô ráo
Cá khô cần được phơi khô hay phơi khô đúng cách, thịt khô ráo và chắc, nhưng lại không được để cá quá khô nó sẽ dễ mất hết hương vị.